Αρχαίο λάπτοπ από την Ήπειρο

O Μηχανισμός των Αντικυθήρων, το αρχαιότερο- αναλογικό- λάπτοπ, μπορεί πλέον να μετονομαστεί σε Μηχανισμό της Ηπείρου ή της Κέρκυρας ή του αρχαίου Βουθρωτού. Γιατί μπορεί να πήρε το όνομά του από τον τόπο όπου βρέθηκε, γεννήθηκε όμως πολύ βορειότερα, ίσως στην αρχαία Δωδώνη, το αρχαίο Βουθρωτό ή την Κέρκυρα. «Πρόκειται ουσιαστικά για τον πρώτο στον κόσμο αναλογικό υπολογιστή που κατασκευάστηκε πριν από 2.000 χρόνια και υπολόγιζε με απόλυτη ακρίβεια τη θέση του Ήλιου, της Σελήνης και των πλανητών, προέβλεπε εκλείψεις και προσδιόριζε την ημερομηνία τέλεσης των αρχαίων στεφανιτών αγώνων (σ.σ.: στους οποίους οι νικητές αθλητές στεφανώνονταν) της εποχής», εξηγεί στα «ΝΕΑ» ο καθηγητής του Τμήματος Φυσικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Γιάννης Σειραδάκης, που εποπτεύει τη μοναδική ανά τον κόσμο διδακτορική διατριβή για τον πολυσυζητημένο μηχανισμό, η οποία εκπονείται με ειδική υποτροφία του ΑΠΘ. Προσδιόριζε δε, όπως φαίνεται, ιδιαιτέρως την εποχή τέλεσης των στεφανιτών αγώνων στη Βορειοδυτική Ελλάδα. Από τότε που βρέθηκε από σφουγγαράδες σε όρμο των Αντικυθήρων, πριν από 108 χρόνια, κάποιοι μελετητές είχαν εικάσει πως ο μηχανισμός προερχόταν από τη Ρόδο και Ρόδιους τεχνίτες της εποχής- σχεδόν έναν αιώνα πριν από τη γέννηση του Χριστού. Άλλοι πως προερχόταν από την Αθήνα και απλώς χάθηκε στον δρόμο για τα Κύθηρα... Η επιχείρηση αποκρυπτογράφησης του μυστηριώδους μηχανισμού των Αντικυθήρων, του οποίου η «καταγωγή» τοποθετείται με βάση τα νέα στοιχεία μεταξύ Κέρκυρας- Δωδώνης- Βουθρωτού, θα συνεχιστεί «επ΄ άπειρον και θα εξάγονται άπειρα συμπεράσματα», όπως είπε στα «ΝΕΑ» ο καθηγητής Γιάννης Σειραδάκης.  Η διδακτορική εργασία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης άρχισε πριν από ενάμιση χρόνο και μέχρι σήμερα προχώρησε στην εξαγωγή του βασικού συμπεράσματος για την προέλευση, αλλά και την τεχνική που ακολουθήθηκε στη δημιουργία του. Σύμφωνα με τον καθηγητή Γιάννη Σειραδάκη, αλλά και το μέλος της συμβουλευτικής επιτροπής της διδακτορικής εργασίας Στέλλα Δρούγου, καθηγήτριας Αρχαιολογίας του ΑΠΘ, οι στεφανίτες αγώνες αναγράφονται στην κυκλική κλίμακα του μηχανισμού- οι πιο γνωστοί ήταν τα Ίσθμια, οι Ολυμπιακοί, τα Πύθια και τα Νέμεα- αλλά προστίθενται και αυτοί της Δωδώνης, με την ονομασία της περιοχής και της εποχής, Νάια ή Νάα. Στην πίσω πλευρά των σπειρών του μηχανισμού, στον λεγόμενο «κύκλο του Μέτωνα», αναγράφονται οι συνοδικοί μήνες με 235 υποδιαιρέσεις και σε κάθε υποδιαίρεση αναγράφεται το όνομα κάθε μήνα (Αγριάνιος, Ευκλείος κ.ά.- με αντιστοιχίες στις σημερινές ονομασίες των μηνών). Οι ονομασίες των μηνών, όπως αυτές αναγράφονται στον Μηχανισμό των Αντικυθήρων, δεν παραπέμπουν σε ονομασίες «νοτίων» πόλεων (Αθήνα, Ρόδος, Έφεσος, Πέργαμος κ.ά.), αλλά μόνο σε αντίστοιχες της Βορειοδυτικής Ελλάδας. Εξάλλου, το σημείο όπου παραπέμπουν οι πλανήτες, με βάση την τοποθέτησή τους στον μηχανισμό, είναι νότια ή ανατολικά. Καθώς οι εν λόγω πλανήτες τότε ήταν ορατοί μόνο από το γεωγραφικό πλάτος που περικλείει τη Βορειοδυτική Ελλάδα. Σύμφωνα δε με τα πρώτα συμπεράσματα της μελέτης του «αρχαιότερου υπολογιστή», όπως χαρακτηρίστηκε ο μηχανισμός, στην κατασκευή των σπειρών του δεν χρησιμοποιήθηκε η γνωστή τότε «τέλεια» μέθοδος του μαθηματικού Αρχιμήδη (η ακτίνα της σπείρας είναι αντίστοιχη με τη γωνία περιστροφής της), αλλά η απλούστερη και λιγότερο ακριβής μέθοδος των ημικυκλίων.

Ιστορία μυστηρίου

Το 1901, Συμιακοί σφουγγαράδες που επέστρεφαν από τη Λιβύη έπεσαν σε φουρτούνα και έδεσαν σε όρμο έξω από τα Αντικύθηρα. Βούτηξαν και σε βάθος 60 μέτρων εντόπισαν μεγάλο ρωμαϊκό ναυάγιο με αγάλματα και ένα κουτί με μπρούντζινα και ξύλινα μέρη. Το 1902, ο αρχαιολόγος- διευθυντής του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου Βαλέριος Στάης διαπίστωσε ότι ένα από τα ευρήματα είχε οδοντωτούς τροχούς και επιγραφές με αστρονομικούς όρους. Ακολούθησαν δεκάδες μελέτες και δημοσιεύσεις Ελλήνων και ξένων επιστημόνων που «είδαν» τον μυστηριώδη μηχανισμό ως Αστρολάβο, δρομόμετρο, πλανητάριο, αστρονομικό ή ναυτικό ρολόι κ.ά.

Πηγή: Εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ

Tο θέατρο των Aχαρνών... περιμένει τις απαλλοτριώσεις

Eνα από τα παλιότερα και πιο καλοδιατηρημένα θέατρα της Aττικής, το θέατρο των Aχαρνών, θα αποκαλύψει τα μυστικά του μόλις ολοκληρωθούν οι απαλλοτριώσεις από το KAΣ και συνεχιστούν οι ανασκαφές της αρχαιολόγου Mαρίας Πλάτωνος, της B΄ Eφορείας Προϊστορικών και Kλασικών Aρχαιοτήτων.

H σημασία της αποκάλυψης του θεάτρου των Aχαρνών, στην οδό Σαλαμίνος, στο Mενίδι πριν από δύο χρόνια χαρακτηρίστηκε μεγάλης σημασίας, καθώς, «πέρα από το ίδιο το μνημείο αυτό καθαυτό, καθορίζει και τη θέση του κέντρου του αρχαίου δήμου».

Προς το παρόν, οι ανασκαφές έχουν διακοπεί μέχρι να συντελεστεί η απαλλοτρίωση. Tο ανασκαμμένο τμήμα καλύφθηκε προσωρινά με πρωτοβουλία της B΄ Eφορείας σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Aναστήλωσης, για να προστατευθεί από τις καιρικές συνθήκες.

«Πιστεύουμε ότι οι μελλοντικές ανασκαφές στην περιοχή αυτή θα μας προσφέρουν κι άλλες συγκλονιστικές εμπειρίες, καθώς θα αποκαλύπτονται σταδιακά ίχνη των σπουδαιότερων δημόσιων οικοδομημάτων του «πολυανθρωπότερου» Δήμου της Aττικής» σημειώνει η αρχαιολόγος Mαρία Πλάτωνος. 

Πηγή: Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ

 

Κανίβαλοι 7.000 ετών

Ο μαζικός κανιβαλισμός υπήρχε ως φαινόμενο στην Ευρώπη κατά τη Νεολιθική Περίοδο. Αυτό τουλάχιστον αποδεικνύεται μέσω των σπάνιων ευρημάτων-στοιχείων που ήρθαν στο φως από αρχαιολόγους σε έναν νεολιθικό οικισμό, ηλικίας 7.000 ετών, που σήμερα ονομάζεται Χάρξχαϊμ, στη Νοτιοδυτική Γερμανία. Οι επιστήμονες θεωρούν ότι ο κανιβαλισμός στην Ευρώπη θα μπορούσε να συνέβαινε σε περιόδους λιμού, καθώς η γεωργία είχε ήδη αρχίσει να εξαπλώνεται στο συγκεκριμένο μέρος του κόσμου στη διάρκεια της Νεολιθικής Περιόδου. Σύμφωνα με άρθρο που δημοσιεύεται στο τεύχος Δεκεμβρίου της επιθεώρησης για την αρχαιολογία, «Αntiquity», τα απολιθώματα περίπου 500 ανθρώπων εντοπίστηκαν στον οικισμό Χάρξχαϊμ της Ρηνανίας-Παλατινάτο και «ενδεχομένως να πραγματοποιούνταν εκεί τελετουργικά που περιελάμβαναν μαζικούς κανιβαλισμούς». Τα απολιθώματα προέρχονται, μεταξύ άλλων, από παιδιά και εγκύους. Η περιοχή ερευνήθηκε αρχικά από το 1996 έως και το 1999 και στη συνέχεια το διάστημα 2005 με 2008. Η εν εξελίξει έρευνα της ομάδας αρχαιολόγων έχει ως επικεφαλής τον ανθρωπολόγο Μπρούνο Μπουλέτσιν του Πανεπιστημίου Bordeaux της Γαλλίας, ο οποίος δήλωσε ότι τα ανθρώπινα οστά είχαν εσκεμμένα ακρωτηριαστεί, πράγμα που υποδεικνύει κανιβαλισμό. Λέγεται πως ο κανιβαλισμός στην περιοχή εμφανιζόταν στη διάρκεια τελετών όπου οι άνθρωποι έφερναν σκλάβους, αιχμαλώτους πολέμου και άλλα άτομα, για θυσίες. «Μπορεί η ανθρώπινη θυσία να είναι μια υπόθεση που δύσκολα αποδεικνύεται, αλλά έχουμε αποδείξεις ότι εκατοντάδες άνθρωποι καταναλώθηκαν μέσα σε μια σύντομη χρονική περίοδο», σημείωσε ο Μπουλέτσιν. Σκελετικές ενδείξεις δείχνουν ότι τα ανθρώπινα σώματα σφαγιάζονταν ακριβώς όπως κι αυτά των ζώων. Οργανα είχαν αφαιρεθεί, υπήρχαν σπασμένα άκρα, κομμένες γλώσσες, τομές, γρατσουνιές κ.ά. Ωστόσο είναι δύσκολο να αποδειχθεί ότι είχαν μαγειρευτεί, υποστηρίζει ο ίδιος. Οι ερευνητές πίστεψαν αρχικά ότι η μεταφορά των σωμάτων, στο Χάρξχαιμ, γινόταν για την τελετουργική ταφή τους, αλλά η γνώμη τους άλλαξε αφ ότου ανάλυσαν 217 ανακατασκευασμένα ανθρώπινα οστά, τα οποία αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον δέκα άτομα.

Πηγή: Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ

«Δεν μπορούμε να πιάσουμε τους αρχαίους μάστορες»

Δεν έχουμε την τεχνογνωσία να φτάσουμε τους αρχαίους σε θέματα εφαρμογής των επιφανειών, λένε οι μαρμαροτεχνίτες της Ακρόπολης, ο μόχθος των οποίων πρωταγωνιστεί στον φακό του Βασίλη Βρεττού

Πρόσωπα κάτω από τον ήλιο σκαλίζουν το μάρμαρο με υπομονή. Παλεύουν να νικήσουν τον χρόνο και να σταθούν αντάξιοι των προκατόχων τους, που δούλεψαν στον ίδιο χώρο πριν από 2.500 χρόνια. Από αθέατοι ήρωες οι μαρμαροτεχνίτες της Ακρόπολης μετατρέπονται σε πρωταγωνιστές. Και διηγούνται τις ιστορίες τους μέσα από τα ασπρόμαυρα καρέ του φωτογράφου Βασίλη Βρεττού, που επί τρία χρόνια (2006-2009) ανέβαινε σε σκαλωσιές, τρύπωνε σε εργαστήρια και κρυφοκοίταζε τις δημιουργικές στιγμές τους στην αναστήλωση των μνημείων του Ιερού Βράχου. Καρέ που ζητούν την προσοχή μέσα από την έκδοση «Οι μαρμαροτεχνίτες της Ακρόπολης» (εκδ. Άγρα) και την έκθεση που εγκαινιάζεται απόψε στο βιβλιοπωλείο του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης.

«Θέλησα να δείξω μια διαφορετική πλευρά της Ακρόπολης», λέει στα «ΝΕΑ» ο Βασίλης Βρεττός. «Δεν με ενδιέφεραν τα ίδια τα μνημεία, αλλά ο ανθρώπινος μόχθος για την αναστήλωσή τους. Αυτοί οι άνθρωποι γράφουν Ιστορία. Και δέχονταν να φωτογραφηθούν με χαρά καθώς δεν έχουν ξαναβρεθεί στον ρόλο του πρωταγωνιστή».

Η οικειότητα ήρθε γρήγορα ανάμεσα στον φωτογράφο και τους μαρμαροτεχνίτες. «Δεν θα ξεχάσω που μια μέρα καθόμουν με τον αρχιτεχνίτη Γιώργο Ρήγο στην οροφή των Προπυλαίων και μου εξηγούσε την αρχιτεκτονική του μνημείου, το πώς άντεξε στους σεισμούς. Εκείνο που με εντυπωσίασε όμως ήταν όταν μου αποκάλυψε ότι το βρήκε ανέπαφο το εμπόλιο ανάμεσα σε δυο σπονδύλους ενός κίονα. Ήταν από ξύλο, μάλλον αγριομουριάς, και δεν είχε πάθει τίποτα επειδή ήταν τόσο τέλεια η συναρμογή των δύο μαρμάρινων επιφανειών, οπότε δεν είχε περάσει αέρας και το ξύλο δεν είχε φθαρεί».

«Είναι μια δουλειά όπου δεν μπορείς να κάνεις ούτε λάθος ούτε εκπτώσεις», λέει στα «ΝΕΑ» ο επί 20 χρόνια Τηνιακός μαρμαροτεχνίτης Γιώργος Ρήγος, ο προπάππούς του οποίου έχει αφήσει τη σφραγίδα του στην Παναγία της Τήνου. «Είναι η καλύτερη σχολή, διότι τα κλασικά μνημεία είναι μοναδικά. Πρόκειται όμως για συλλογική δουλειά. Μόνος σου και ο καλύτερος να είσαι δεν κάνεις τίποτα».

«Αισθάνεσαι δέος όταν είσαι νέος. Με την εμπειρία όμως μαθαίνεις να μην φοβάσαι τίποτα. Το μόνο που σε νοιάζει είναι πώς θα πετύχεις το καλύτερο αποτέλεσμα», λέει ο Τηνιακός επίσης μαρμαροτεχνίτης Γιώργος Δεσύπρης, που εργάζεται στην Ακρόπολη επί 23 χρόνια. «Δεν μας σταματάει τίποτα. Μόνο οι απληρωσιές» επισημαίνει, και θυμάται ως μια από τις καλύτερες στιγμές του όταν έπρεπε να σκαλίζει αλλά και να κάνει έρευνα για το ένα από τα νέα κιονόκρανα που τοποθετήθηκαν στα Προπύλαια.

«Το καθένα ήταν φτιαγμένο από διαφορετικό αρχαίο μάστορα και ερευνούσα τις λεπτομέρειες, ώστε το δικό μου να μοιάζει με το ωραιότερο από τα αρχαία», θυμάται. Όσο για τις δυσκολίες; «Το μόνο που μας δυσκολεύει είναι όταν μας γκρινιάζουν να γίνουν όλα πιο γρήγορα». Υπάρχει στόχος που δεν έχετε ακόμη κατακτήσει;

«Τους αρχαίους δεν μπορούμε να τους πιάσουμε σε θέματα εφαρμογής των επιφανειών. Δεν έχουμε την τεχνογνωσία. Μπορούμε να φτάσουμε το 90%, αλλά δεν ξέρω αν θα καταφέρουμε ποτέ να πάσουμε το 100%», απαντά ο κ. Δεσύπρης.

Τις φωτογραφίες του Βασίλη Βρεττού- «που αποτυπώνουν με ζωντανό και γλαφυρό τρόπο τον ανθρώπινο μόχθο, την εντατική προσπάθεια της δουλειάς, αλλά και τη συγκίνηση και τη χαρά όταν αποκαλύπτονταν τα ίχνη των αρχαίων εργαλείων ή όταν μας συνόδευε το αίσθημα ενοχής για τη μεγάλη ασέβεια να διαταράξουμε την αρχαία δομή που η φύση είχε σεβαστεί τόσους αιώνες», όπως παρατηρεί η διευθύντρια της Υπηρεσίας Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης, Μαίρη Ιωαννίδου- συνοδεύουν και κείμενα των Μανόλη Κορρέ και Λουίζας Καραπιδάκη.

ΙΝFΟ

Βασίλης Βρεττός, «Οι μαρμαροτεχνίτες της Ακρόπολης», εκδ. Άγρα, σελ. 156.
Φωτογραφική έκθεση εγκαινιάζεται απόψε στις 20.00 στο βιβλιοπωλείο του ΜΙΕΤ (Αμερικής 13, τηλ. 210-3614.143). Έως τις 9 Ιανουαρίου.

«Αν κατακτήσεις το μάρμαρο, κάνεις θαύματα»

Από την παρέα των μαρμαροτεχνιτών δεν λείπουν και οι γυναίκες, αν και όπως παραδέχονται είναι «πιο ανδρική δουλειά, αλλά οι γυναίκες είναι πιο καλές στις λεπτομέρειες». «Οι άνδρες έχουν διαφορετική αντίληψη και κάποιες φορές δεν λείπουν τα σχόλια, αλλά σε γενικές γραμμές έχουμε καλές σχέσεις», λέει η Μαρία Μούζουρα, που εργάζεται επτά χρόνια στα εργοτάξια της Ακρόπολης. «Εκείνο που με δυσκολεύει είναι κυρίως τα μεγάλα ηλεκτρικά εργαλεία και στην αρχή φοβόμουνα μήπως κάνω κάποιο λάθος, όμως με βοήθησε το γεγονός ότι δεν ήμουν μόνη μου», λέει η μία από τις δύο τεχνίτριες της Ακρόπολης, η οποία ασχολήθηκε με τη λάξευση των φατνωμάτων και των γείσων. «Στο μάρμαρο πρέπει να συμπεριφερθείς με τρόπο. Αν το κατακτήσεις, μπορείς να κάνεις θαύματα». 

Πηγή: Εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ

Μνήμη Πολυτεχνείου

Μια παρουσίαση των γεγονότων: http://www.scribd.com/doc/22643042

Τρεις φίλοι μας ξεναγούν στις Μυκήνες. Μέσα από την περιήγησή τους στην πόλη θα γνωρίσουμε τα σημαντικότερα σημεία, τους ανθρώπους, τις δραστηριότητες. Η παρουσίαση φτιάχθηκε από το δάσκαλο Στέργιο Χατηζιωάννου με βάση το σχετικό έντυπο του Αρχαιολογικού Μουσείου Βόλου. Περισσότερα ... http://www.scribd.com/doc/22502060

Η ιστορία της γραφής

Πως εξελίχθηκε ηυ γραφή; Με τι και που γράφανε οι άνθρωποι; Μυστηριώδεις γραφές. Αυτά κι άλλα πολλά ερωτήματα απαντούν οι μαθητές μέσα από την παρουσίασή τους. Περισσότερα ...  http://www.scribd.com/doc/22463167

Ήταν κάποτε ένα νεολιθικό χωριό

Πως ζούσε ένα παιδί σ' ένα νεολιθικό χωριό. Έπαιζε, πήγαινε σχολείο, δούλευε. Αυτό κι άλλα πολλά ερωτήματα απαντούν οι μαθητές μέσα από την παρουσίασή τους. Περισσότερα ...
http://www.scribd.com/doc/21794576

Αρχαιολογικός «θησαυρός» στο πηγάδι

Ενα εντυπωσιακό, καλοδιατηρημένο, μεγάλων διαστάσεων ψηφιδωτό, που κοσμούσε το δάπεδο κάποιου δημόσιου κτιρίου ή της έπαυλης κάποιας επιφανούς οικογένειας της ρωμαϊκής Πλωτινόπολης, άρχισε να φέρνει στο φως σταδιακά η αρχαιολογική ανασκαφή στο Διδυμότειχο.

Σε βάθος 3,5 μέτρων βρέθηκε το ψηφιδωτό. Μέχρι σήμερα έχει αποκαλυφθεί κατά 25% και οι εργασίες θα συνεχιστούν του χρόνου μετά την άνοιξη.
Η ανασκαφική ομάδα με επικεφαλής τον αρχαιολόγο της ΙΘ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Ματθαίο Κουτσουμανή, ξεκίνησε την ανασκαφή σε ένα σιτοχώραφο κάτω από τον βράχο της Αγίας Πέτρας, και αποκάλυψε αρχικά ένα πηγάδι, κατασκευασμένο με γωνιόλιθους, μπαζωμένο με χιλιάδες κομμάτια από σπασμένα γλυπτά, που κατέστρεφαν οι χριστιανοί θεωρώντας τα ως ειδωλολατρικά.

Στη φωτογραφία, το πηγάδι που οδήγησε τους αρχαιολόγους στο εντυπωσιακό εύρημα

Κατεβαίνοντας χαμηλότερα, οι αρχαιολόγοι διαπίστωσαν πως το πηγάδι βρισκόταν στην αυλή ενός πολυτελούς ρωμαϊκού οικοδομήματος, όπου επικεντρώθηκε η έρευνα. Εκεί άρχισε να αποκαλύπτεται το πλαίσιο (η «μπορντούρα») του ψηφιδωτού δαπέδου ενός μεγάλου δωματίου του οικοδομήματος, που είναι διακοσμημένο με βλαστόσπειρες και κισσόφυλλα. Μέχρι σήμερα έχει έρθει στο φως και καθαριστεί το 1/4 του ψηφιδωτού, το οποίο ο κ. Κουτσουμανής εκτιμά πως θα περιέχει κάποια παράσταση με τον Διόνυσο. «Αν κρίνουμε από τα κισσόφυλλα, πρέπει να περιμένουμε να δούμε τον Διόνυσο στην κεντρική παράσταση του ψηφιδωτού», μας είπε ο αρχαιολόγος, ο οποίος έχει διακόψει την αρχαιολογική έρευνα, έχει σκεπάσει τα ευρήματα για να τα προστατεύσει από τις καιρικές συνθήκες και αναμένει με αγωνία να έρθει το επόμενο καλοκαίρι, ώστε να ξαναπιάσει τη σκαπάνη. Το ψηφιδωτό χρονολογείται από τον 2ο μ.Χ. αιώνα και είναι της ίδιας εποχής με άλλα δύο που βρέθηκαν σε παλιότερες ανασκαφές σε παρακείμενο κτιριακό συγκρότημα, τη «Λήδα με τον κύκλο» και τους «δώδεκα άθλους του Ηρακλή». Το δωμάτιο έχει διαστάσεις 3,80Χ6 μέτρα και δύο εισόδους. «Είναι ένα σπάνιο εύρημα, γιατί δείχνει ότι το οικοδόμημα αυτό δεν ήταν κοινών θνητών. Η ήταν ένας δημόσιος χώρος ή κάποιος επιφανής έμενε εδώ», είπε ο κ. Κουτσουμανής, που ζει έντονα κάθε στιγμή της διαδικασίας και ανυπομονεί για την αποκάλυψη του ψηφιδωτού στο σύνολό του. «Τα συναισθήματα είναι έντονα, αλλά πρέπει να είμαστε συγκρατημένοι και να μη βιαζόμαστε», τόνισε. Η ανασκαφή έγινε σε βάθος 3,5 μέτρων σε διαταραγμένη επίχωση, με σημαντικά ευρήματα στο εσωτερικό της, κάτι που έκανε απαγορευτική τη χρήση εκσκαφέα. «Με τον κασμά και το φτυάρι τα βγάζουμε έξω και όλη η επίχωση κοσκινίζεται με κόσκινο των 7 χιλιοστών ώστε να συλλέγονται τα πάντα. Στα έως τώρα κινητά ευρήματα περιλαμβάνονται πλήθος κοσμημάτων, νομισμάτων, κεραμικών, μέχρι και μία χάντρα από κεχριμπάρι, που έρχεται από τη Βαλτική.

Σημαντική πόλη
Η Πλωτινόπολη, που ίδρυσε ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Τραϊανός, δίνοντάς της το όνομα της γυναίκας του, Πλωτίνης, αποτελούσε σημαντική πόλη της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, όπως μαρτυρούν τα ευρήματα και κυρίως ο μεγάλος αριθμός νομισμάτων από όλες τις γνωστές αρχαίες πόλεις. Οπως αναφέρει ο κ. Κουτσουμανής, αποτελούσε λιμάνι-σταθμό της ποτάμιας διαδρομής από το Δέλτα του Εβρου έως τη Φιλιππούπολη της Βουλγαρίας.

Πηγή: Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ

Μια πόλη που τη σκέπασαν τα κύματα

Το μυστήριο που κρύβει η αρχαιότερη καταποντισμένη πόλη στον κόσμο, στο Παυλοπέτρι Λακωνίας, αναζητούν Έλληνες και Άγγλοι επιστήμονες. Κανείς δεν μπορεί να πει ακόμη με σιγουριά τι ακριβώς συνέβη πριν από 5.000 χρόνια και «ανάγκασε» τα κύματα να κατευθυνθούν στη στεριά και να σκεπάσουν για πάντα το λιμάνι, τους δρόμους και τα κτίρια της πόλης...

Το φεριμπόουτ που πηγαίνει από την Πούντα (κοντά στη Νεάπολη) προς την αντικρινή Ελαφόνησο περνάει πάνω από τη βυθισμένη πόλη. Εκεί βρίσκεται και η νησίδα Παυλοπέτρι. Η διαδρομή διαρκεί μερικά λεπτά και τα νερά είναι διάφανα. Σε βάθος μικρότερο από πέντε μέτρα απλώνεται σε έκταση μερικών τετραγωνικών χιλιομέτρων η βυθισμένη πολιτεία που ήκμασε στη Νεολιθική Εποχή.
Με μια βουτιά αντικρύζει κανείς το περίγραμμα των αρχαίων κτιρίων, των δρόμων, της κεντρικής οδού της πόλης. Φαίνονται ακόμη τα απομεινάρια ενός μεγάλου οικοδομήματος μήκους 35 μέτρων, οι διαστάσεις και η κάτοψη του οποίου παραπέμπουν σε αυτό που στην αρχαιότητα ονόμαζαν μέγαρο. Τα μέγαρα ήταν μεγάλα κτίρια που δέσποζαν στα κεντρικά σημεία των οικισμών της εποχής και θεωρείται πως ήταν έδρα και κατοικία των ανθρώπων που διοικούσαν την πόλη.
Τα διάσπαρτα αυτά ερείπια, χωμένα στην άμμο του βυθού, ανακάλυψε το 1969 ο γεωλόγος-ωκεανολόγος δρ Νίκολας Φλέμινγκ από το Εθνικό Ωκεανογραφικό Κέντρο στο Σαουθάμπτον της Βρετανίας. Εκείνη την εποχή, είχε υποθέσει ότι ο αρχαίος οικισμός ευημερούσε το 1500 π.Χ. και καταποντίστηκε στα χρόνια που ακολούθησαν. Όμως, οι νεώτερες έρευνες που διεξήγαγε η Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων υπό τη διεύθυνση του αρχαιολόγου Ηλία Σπονδύλη σε συνεργασία με τη Βρετανική Σχολή Αθηνών και με επιστημονικό υπεύθυνο τον καθηγητή του Πανεπιστημίου του Νότινγχαμ Γιον Χέντερσον ανέτρεψαν τα μέχρι τώρα δεδομένα.
Το Παυλοπέτρι ήταν πολύ παλιότερο, υπήρχε από το 3.000 π.Χ. και σίγουρα αποτελούσε ένα σημαντικό ναυτικό κέντρο της εποχής και ενδεχομένως κομβικό εμπορευματικό σταθμό.
«Από τη στιγμή που αρχίσαμε να ανασκάπτουμε τα ιζήματα στον πυθμένα, θα ανακαλύψουμε τεχνουργήματα και αντικείμενα της καθημερινότητας, ώστε να καταλάβουμε πώς ήταν η ζωή σε μια πόλη πριν από 5.000 χρόνια. Είναι μάλιστα πιθανό, επειδή η πόλη βρίσκεται κάτω από το νερό, να έχουν διατηρηθεί οργανικά υλικά όπως ξύλο και φαγητό», παρατηρεί ο καθηγητής Γιον Χέντερσον.
Ξαφνικά όμως κάτι φοβερό φαίνεται πως συνέβη στο νότιο άκρο της Πελοποννήσου και η πόλη στο Παυλοπέτρι άρχισε σιγά σιγά να βυθίζεται. «Μπορούμε να θεωρήσουμε ότι ένα μέρος της πόλης ενδεχομένως να σκεπάστηκε από τη θάλασσα όταν η στάθμη της ανέβηκε περίπου κατά ένα μέτρο», λέει στα «ΝΕΑ» ο δρ Νίκολας Φλέμινγκ.

ΝΑΥΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ
Το Παυλοπέτρι αποτελούσε σημαντικό ναυτικό κέντρο της εποχής και ενδεχομένως κομβικό εμπορευματικό σταθμό

Πριν από το τσουνάμι χτυπήθηκε από σεισμό

«ΕΚΕΙΝΗ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ η στάθμη της θάλασσας ήταν σε πιο χαμηλό σημείο απ΄ ό,τι είναι σήμερα. Μπορεί να ήταν και 4 μέτρα χαμηλότερη», λέει στα «ΝΕΑ» ο Δημήτρης Σακελλαρίου, διευθυντής Ερευνών στον Τομέα Θαλάσσιας Γεωλογίας και Γεωφυσικής του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ).
«Ωστόσο είναι πολύ πιθανόν, γνωρίζοντας τα γεωλογικά χαρακτηριστικά της περιοχής, να υποθέσουμε ότι το πρώτο στάδιο της καταβύθισης της πόλης μπορεί να προκλήθηκε από έναν ή περισσότερους μεγάλους σεισμούς και από τη δραστηριοποίηση ρηγμάτων».
Ο κ. Δ. Σακελλαρίου θα επιχειρήσει σε λίγο καιρό μαζί με συναδέλφους του γεωλόγους και ωκεανογράφους από το ΕΛΚΕΘΕ, αλλά και τους Άγγλους ειδικούς, να αναπαραστήσουν την αρχαία ακτογραμμή στο σημείο αυτό της Λακωνίας και να αποτυπώσουν με τα όργανα που διαθέτουν το μέγεθος και την έκταση που καταλάμβανε η πόλη, ώστε να κατανοήσουν τα αίτια που την οδήγησαν στον πυθμένα της θάλασσας. «Υπάρχει όμως και μία άλλη εκδοχή που δεν μπορούμε προς το παρόν να την αποκλείσουμε και η οποία λέει ότι η πόλη δέχτηκε δύο διαδοχικά χτυπήματα».

Σοβαρές ζημιές
Το πρώτο είναι η εκδήλωση ενός μεγάλου τσουνάμι, το οποίο δημιουργήθηκε στο Αιγαίο και κινήθηκε προς την ακτογραμμή της Πελοποννήσου πέφτοντας πάνω στον οικισμό. Το τσουνάμι όμως δεν βύθισε την πόλη αλλά προκάλεσε πολύ σοβαρές ζημιές, αν δεν γκρέμισε τα κτίρια στο Παυλοπέτρι. Οι συστάδες των κτιρίων που βρίσκονται στη λάσπη του πυθμένα δείχνουν ότι αυτό που έμεινε από τα οικοδομήματα είναι σχεδόν η πρώτη σειρά από πέτρες. Με βάση μια πρώτη εκτίμηση, «η πόλη δεν βυθίστηκε όπως ήταν, αλλά κάτι άλλο ίσως συνέβη πριν τη σκεπάσουν τα κύματα».
Αυτό μπορεί να ήταν ο μεγάλος σεισμός και η δράση ρηγμάτων.
«Σίγουρα πρόκειται για ένα σπάνιο εύρημα», παρατηρεί ο αρχαιολόγος κ. Ηλίας Σπονδύλης. «Η σπουδαιότητά του έγκειται στο γεγονός ότι από τη στιγμή που καταβυθίστηκε δεν ήταν δυνατό να επανακατοικηθεί και κατ΄ αυτόν τον τρόπο απέμεινε σαν ένα ζωντανό απολίθωμα του παρελθόντος».
Πηγή: Εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ

Αυτός είναι ο λαβύρινθος;

Ο μυθικός Λαβύρινθος ταυτίζεται στα αλήθεια με ένα αρχαίο λατομείο σε αχρηστία στη Γόρτυνα της Κρήτης, το οποίο περιέχει ένα περίτεχνο δίκτυο με αινιγματικά δαιδαλώδεις υπόγειες σήραγγες;

Ερευνες στον Λαβύρινθο της Γόρτυνας. Αραγε εκεί κρύβεται το αρχαίο μυστικό του Μινώταυρου;

Καθώς ελληνοαγγλική αποστολή που επισκέφτηκε την τοποθεσία το καλοκαίρι απαντά καταφατικά στο ερώτημα και η ανακοίνωσή τους δημοσιεύεται στον χθεσινό «Ιντιπέντεντ», ανοίγει, ευτυχώς, ξανά η συζήτηση για το άλυτο βασανιστικό δίλημμα αιώνων: Υπάρχει πράγματι ο Λαβύρινθος της μυθολογίας; Είναι αυτός στη Γόρτυνα που οι ντόπιοι αποκαλούν εδώ και αιώνες «η Λαβύρινθος» ή βρίσκεται στην Κνωσό; Και ποια ήταν η χρήση της κατασκευής του Δαιδάλου όπου ζούσε ο Μινώταυρος κι όπου ο Θησέας βοήθησε την Αριάδνη να ξετυλίξει τον μίτο; Πριν απαντήσουμε στα ερωτήματα, το σίγουρο είναι ότι θα πρέπει να αρχίσει η σοβαρή αναζήτηση και ανασκαφή που δεν έχει γίνει μέχρι τώρα. Ο Νίκολας Χάουαρθ, καθηγητής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και επικεφαλής της αποστολής επισημαίνει στο χθεσινό δημοσίευμα τον κίνδυνο να χαθεί η Γόρτυνα από την ιστορία του Λαβυρίνθου λόγω της υπερισχύουσας θέσης που κατέλαβε η Κνωσός στον θρύλο, τον οποίο ανακατασκεύασε ο πλούσιος Αγγλος αρχαιολόγος Αρθουρ Εβανς (πραγματοποίησε ανασκαφή στην περιοχή από το 1900 έως το 1935), λέγοντας ότι ο μινωικός Λαβύρινθος είναι το πολυδαίδαλο και αχανές παλάτι της Κνωσού. «Οι άνθρωποι έρχονται όχι μόνο για να δουν τα επίμαχα ερείπια ανασκαμμένα και ανακατασκευασμένα από τον Εβανς, αλλά παράλληλα αναζητούν τη σύνδεση με το μυθικό παρελθόν της Εποχής των Ηρώων. Είναι ντροπή που σχεδόν η πλειονότητα των επισκεπτών δεν έχει ακούσει ποτέ για τις άλλες πιθανές «τοποθεσίες» του μυθικού Λαβυρίνθου», λέει ο Νίκολας Χάουαρθ. Μπαίνοντας «στην» τεραστίων διαστάσεων «Λαβύρινθο» της Γόρτυνας στη Μεσαρά, οι ερευνητές της Οξφόρδης μαζί με τους αρχαιολόγους της Ελληνικής Σπηλαιολογικής Εταιρείας ανακάλυψαν ότι αρχαιοκάπηλοι πρόσφατα είχαν επισκεφθεί το σύμπλεγμα σπηλαίων κι ετοιμάζονταν να βάλουν δυναμίτη σε κάποια από τις εσωτερικές αίθουσες ελπίζοντας ότι θα ανακαλύψουν έναν κρυμμένο θησαυρό. Επίσης, το φθινόπωρο του 1944 οι Γερμανοί ανατίναξαν την είσοδο του σπηλαίου, με καταστροφικό αποτέλεσμα.

Πηγή: Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ

Ο Χάουαρθ ενισχύει την επιχειρηματολογία του: «Μπαίνοντας στα Σπήλαια του Λαβύρινθου είναι εύκολο να νιώσεις ότι πρόκειται για ένα σκοτεινό και επικίνδυνο μέρος όπου μπορείς εύκολα να χαθείς. Η υπόθεση του Εβανς ότι το παλάτι της Κνωσού είναι ο Λαβύρινθος, πρέπει να αντιμετωπιστεί με σκεπτικισμό».

Ομως το επιχείρημα αντικρούεται από τον Αντριου Σέπλαντ, επιμελητή του τμήματος Ελληνικής Εποχής του Χαλκού στο Βρετανικό Μουσείο: «Πιστεύω ότι η Κνωσός έχει μεγαλύτερες αξιώσεις γιατί βασίζεται περισσότερο στην κλασική παράδοση παρά στη μεταγενέστερη παράδοση των περιηγητών. Η Κνωσός αναφέρεται στον Ομηρο. Αν ο Λαβύρινθος υπήρξε στην πραγματικότητα, ήταν με τον τρόπο που μια τοποθεσία σαν την Κνωσό μεταβιβάστηκε αργότερα στον ελληνικό μύθο».

Ο Γιώργος Πατρουδάκης, διευθυντής των περιοδικών «Εxplore Νature» του «Εθνους» και «Κρητικό Πανόραμα», που έχει φιλοξενήσει εκτεταμένα αφιερώματα για τον Λαβύρινθο της Γόρτυνας, πιστεύει ότι δεν μπορούμε να αποφανθούμε αν ήταν ή δεν ήταν ο Λαβύρινθος, αν δεν προηγηθεί ανασκαφή. Οσο κι αν φαίνεται περίεργο, δεν έχει πραγματοποιηθεί ποτέ ως τώρα επισταμένη αρχαιολογική ανασκαφή στο σπήλαιο.

Οσο για την αρχαιολογική ανακοίνωση, θεωρεί ότι έχει γίνει «πολύ πρόχειρα -με μια απλή επίσκεψη, χωρίς έρευνα και κυρίως για λόγους εντυπωσιασμού. To σημαντικότερο είναι ότι ο λαβύρινθος καταρρέει και κανείς δεν ενδιαφέρεται να λάβει τα απαραίτητα μέτρα».

Το ταξίδι του Φοίβου

Ένα ταξίδι στα χρόνια του Α' αποικισμού. Συναισθήματα, αγωνίες μέσα πό κείμενα και σκίτσα των μαθητών ...
Περισσότερα στο www.scribd.com/doc/20936430/Αποικισμός

Ιστορικές αναδρομές Οκτωβρίου 2009

Ο δημοσιογράφος της Καθημερινής, Μιχάλης Κατσίγερας παρουσιάζει τα σημαντικότερα ιστορικά γεγονότα του Οκτωβρίου. Οι ιστορικές αναδρομές του Μιχ. Κατσίγερα παρουσιάζονται την πρώτη Δευτέρα κάθε μήνα.

Για το μήνα Οκτώβριο ο Μιχάλης Κατσίγερας είπε:

Την Πέμπτη στις 24 Οκτωβρίου του 1929, ο πανικός είναι η τελική κατάληξη της προϊούσας οικονομικής κρίσης στην Wall Street. Οι μετοχές υποχωρούν κατά 30%, 12 εκ. μετοχές αλλάζουν χέρια και αρχίζει η μεγαλύτερη κρίση στην παγκόσμια ιστορία η οποία δεν θα ολοκληρωθεί παρά με τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς οι ανάγκες του πολέμου ενεργοποιούν ακόμα περισσότερο την οικονομία.

Την 1η Οκτωβρίου του 1949, στην απαγορευμένη πόλη του Πεκίνου, ο Μάο Τσετούνγκ ηγέτης των Κινεζών κομουνιστών, αναγγέλλει την ίδρυση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας. Είναι η κορύφωση μιας νικηφόρου πολυετούς εκστρατείας των Κινέζων κομουνιστών για την κατάκτηση της εξουσίας και την επιβολή του κομουνιστικού καθεστώτος, που τυπικά, υπάρχει ακόμα μέχρι σήμερα. Σήμερα, όπου η Κίνα είναι πλέον μια από τις μεγάλες δυνάμεις του κόσμου και με λαμπρές προοπτικές.

Στις 7 Οκτωβρίου του 1949, ιδρύεται η Γερμανική Δημοκρατική Πολιτεία, η Ανατολική Γερμανία, δηλαδή το κομμάτι το οποίο κατείχε η Σοβιετική Ένωση μετά τον πόλεμο και την ήττα της χώρας, το 1945. Το δυτικό μέρος που το κατείχαν οι Αμερικανοί, οι Βρετανοί και οι Γάλλοι, ήταν η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας. Τα δύο γερμανικά κράτη συνυπήρξαν πότε αντιτιθέμενα πότε συνεργαζόμενα μεταξύ τους, μέχρι το 1990 που η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας απορρόφησε ουσιαστικά την Γερμανική Δημοκρατική Πολιτεία, αυτό που ονομάζουμε γερμανική επανένωση.

Στις 15 Οκτωβρίου του 1949, ο ραδιοφωνικός σταθμός του ΚΚΕ, μεταδίδει την απόφαση της ηγεσίας του για την πολιτική παύση του Εμφυλίου Πολέμου με την περίφημη φράση : Το όπλο παραπόδα. Είναι μια απόφαση η οποία έρχεται έπειτα από την στρατιωτική ήττα της κομουνιστικής Αριστεράς, τον Αύγουστο του 1949 στον Γράμμο και στο Βίτσι.

Την 1η Οκτωβρίου του 1979, ο πρωθυπουργός της Ελλάδος Κωνσταντίνος Καραμανλής επισκέπτεται τη Μόσχα όπου συνομιλεί κυρίως με τον ομόλογό του Αλεξέι Κοσίγκιν και τον υπουργό Εξωτερικών Αντρέι Γκρομίκο. Είναι η πρώτη επίσκεψη πρωθυπουργού της Ελλάδος στην Σοβιετική Ένωση και αποτελεί ένα πολύ μεγάλο βήμα στη βελτίωση των σχέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες, την Ελλάδα, που ανήκει στον δυτικό κόσμο και την ηγέτιδα δύναμη του τότε ανατολικού συνασπισμού, την Σοβιετική Ένωση.

Μάθετε περισσότερα...

Το εθνόσημο της Ανατολικής Γερμανίας, ήταν το εθνικό σύμβολο της Γερμανικής Λαϊκής Δημοκρατίας και χρησιμοποιούνταν σε όλα τα επίσημα έγγραφα, τα στρατιωτικά ενδύματα, τα σώματα Ασφαλείας καθώς και πάνω στη σημαία της. Το εθνόσημο που βασιζόταν στο μοτίβο των χωρών του Ανατολικού Συνασπισμού, απεικόνιζε μέσα σε κόκκινο πλαίσιο το σφυροδρέπανο σε παραλλαγή. Το σφυρί υπήρχε σε όρθια θέση, ενώ αντί για το δρεπάνι υπήρχε στη θέση του ο διαβήτης, που συμβόλιζε την έμφαση στην πρόοδο της χώρας στις επιστήμες και στα γράμματα. Περιμετρικά του εθνοσήμου, υπήρχαν τα στάχυα και στη βάση του υπήρχε κορδέλα με τα γερμανικά χρώματα. Το εθνόσημο αυτό χρησιμοποιήθηκε από την ίδρυση της Γερμανικής Λαϊκής Δημοκρατίας το 1949 αρχικά διαφοροποιημένο (πήρε την τελική του μορφή το 1955) μέχρι την επανένωση της Γερμανίας το 1990.

Πηγή: http://upload.wikimedia.org

Το εθνικό έμβλημα της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας (中华人民共和国国徽) περιέχει ένα συμβολισμό της Πύλης της Τιεν Ανμέν, της Απαγορευμένης Πόλης από την Πλατεία της Τιεν Ανμέν, στο Πεκίνο σε κόκκινο κύκλο. Πάνω από αυτό το συμβολισμό είναι τα πέντε αστέρια που βρίσκονται στη Σημαία της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας. Τα πέντε αστέρια εκπροσωπούν την ένωση των κινέζικων λαών (ουσιαστικά η ένωση των πέντε κύριων εθνοτήτων ή κατά άλλους των πέντε κοινωνικών τάξεων). Ο κύκλος περιέχει σε άκρο στάχυα από σιτάρι και συμβολίζει έτσι τη φιλοσοφία του Μάο Τσε Τουνγκ για μια γεωργική επανάσταση. Στο κέντρο του κάτω μέρους του άκρου βρίσκεται ένας οδοντωτός τροχός, σύμβολο των εργατών στις βιομηχανίες. Τα ανωτέρω εκπροσωπούν τον επαναστατικό αγώνα των Κινέζων από την εποχή του Κινήματος της 4ης Μαΐου και το συνασπισμό του προλεταριάτου, οι οποίοι πέτυχαν να ιδρύσουν τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας. Το έμβλημα σχεδιάστηκε από το διάσημο αρχιτέκτονα Λιανγκ Σιτσένγκ και καθιερώθηκε ως εθνικό σύμβολο στις 20 Σεπτεμβρίου 1950, από την κεντρική κυβέρνηση.

Πηγή: http://upload.wikimedia.org

Ιστορικές αναδρομές Σεπτεμβρίου 2009

Ο δημοσιογράφος της Καθημερινής, Μιχάλης Κατσίγερας παρουσιάζει τα σημαντικότερα ιστορικά γεγονότα του Σεπτεμβρίου. Οι ιστορικές αναδρομές του Μιχ. Κατσίγερα παρουσιάζονται την πρώτη Δευτέρα κάθε μήνα. Για το μήνα Σεπτέμβριο Μιχάλης Κατσίγερας είπε:

Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Η σημαντικότερη επέτειος για αυτό το μήνα Σεπτέμβριο, είναι η έναρξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου πριν από 70 χρόνια. Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος ξεκίνησε στις 3 Σεπτεμβρίου 1939, όταν η Βρετανία και η Γαλλία κήρυξαν τον πόλεμο εναντίον της Γερμανίας, μετά τη γερμανική εισβολή στην Πολωνία, η οποία είχε αρχίσει την 1η Σεπτεμβρίου. Οι αιτίες του πολέμου αυτού, ήταν οι ρυθμίσεις που είχε επιβάλλει στους ηττημένους του Ά Παγκοσμίου Πολέμου η Συνθήκη των Βερσαλλιών και οι προσπάθειες της Γερμανίας, της Ιαπωνίας και της Ιταλίας, να καταστούν μεγάλες δυνάμεις, κάτι βεβαίως που δεν το ήθελαν κυρίως η μεγάλη αποικιακή δύναμη τότε η Βρετανία και η Γαλλία. Η Βρετανία και η Γαλλία κήρυξαν τον πόλεμο εναντίον της Γερμανίας, γιατί διαπίστωσαν ότι η επιθετική πολιτική του Χίτλερ, συνεχιζόταν και δεν περιορίστηκε μόνο στην κατάληψη της Αυστρίας και της Τσεχοσλοβακίας. Η επίθεση κατά της Πολωνίας προκάλεσε τον πόλεμο, γιατί η Βρετανία και η Γαλλία είχαν εγγυηθεί την ακεραιότητα της Πολωνίας έναντι εισβολέως. Βεβαίως αυτό ήταν ένα πρόσχημα, δεν ήταν θέμα αρχής και αυτό γιατί μερικές εβδομάδες αργότερα η Σοβιετική Ένωση εισέβαλλε και αυτή στην Πολωνία κατακτώντας τις ανατολικές της περιοχές, αλλά ούτε η Βρετανία και πολύ περισσότερο η Γαλλία κήρυξαν τον πόλεμο στη Σοβιετική Ένωση. Ήταν ένα πρόσχημα όμως για να σταματήσει η επεκτατική πολιτική της Γερμανίας. Ο καταρχήν αυτός Ευρωπαϊκός πόλεμος, κατέστη Παγκόσμιος, αφού μετά την επίθεση της Γερμανίας εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης και την είσοδο των ΗΠΑ στον πόλεμο, μετά την επίθεση των Ιαπώνων στο Περλ Χάρμπορ, στις 6 Δεκεμβρίου του 1941, ενεπλάκησαν και οι δυο αυτές μεγάλες δυνάμεις στον πόλεμο αυτό. Τα πρώτα χρόνια και μέχρι το 1942, οι δυνάμεις του Άξονα, δηλαδή η Γερμανία, η Ιταλία και η Ιαπωνία σημείωναν επιτυχίες, κυρίως η Γερμανία. Η Ιταλία δεν μπόρεσε να σημειώσει επιτυχίες, καθώς ο Μουσολίνι "έσπασε τα μούτρα του" στα Ηπειρωτικά βουνά, αλλά και στην Αφρική. Από την άλλη πλευρά στον Ειρηνικό, η Ιαπωνία σημείωσε μεγάλες προόδους τα χρόνια εκείνα, αλλά από το 1942 και μετά τουλάχιστον για τη Γερμανία, η τροπή των πραγμάτων ήταν αρνητική. Η απόβαση των Αγγλοσαξόνων στη Βόρειο Αφρική, το Νοέμβριο του 1942 και η ήττα των Γερμανών στο Στάλιγκραντ, το Φεβρουάριο του 1943, σήμαναν την αρχή του τέλους της πολεμικής προσπάθειας του Χίτλερ. Το τέλος αυτό, ήρθε στις 8 Μαϊου του 1945 όταν κατεστραμμένη πλέον η Γερμανία και οι Γερμανοί, αλλά όχι οι γερμανικές επιχειρήσεις, συνθηκολόγησε άνευ όρων με τους Συμμάχους και τη Σοβιετική Ένωση. Η Ιταλία είχε βγει πιο νωρίς από τον πόλεμο, μετά την ανατροπή του Μουσολίνι στις 25 Ιουλίου του 1943. Λίγες εβδομάδες μετά, στις 8 Σεπτεμβρίου του 1943, ανακοινώθηκε η ανακωχή μεταξύ Συμμάχων και Ιταλίας, η οποία είχε ήδη υπογραφεί από τις 3 Σεπτεμβρίου. Από την πλευρά της Ιαπωνίας, ο πόλεμος συνεχίστηκε και έληξε στις 2 Σεπτεμβρίου του 1945, όταν συνθηκολόγησε και η Ιαπωνία μετά και την ρίψη των δύο ατομικών βομβών, τον Αύγουστο του 1945 στην Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι. Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν αιματηρότατος, καθώς έχει υπολογισθεί πως τα θύματα ανήλθαν στα 53 εκατομμύρια. Το μεγαλύτερο φόρο αίματος τον πλήρωσαν η Σοβιετική Ένωση και η Γερμανία και αναλογικά, σε σχέση με τον πληθυσμό δηλαδή, επίσης η Γιουγκοσλαβία και η Ελλάδα. Από τον πόλεμο αυτό βγήκε μεν ηττημένη η Γερμανία και η Ιαπωνία, αλλά οι δύο μεγάλες αποικιακές δυνάμεις, η Βρετανία και η Γαλλία, είδαν τις αποικιακές τους αυτοκρατορίες να αποσυντίθενται. Οι κατακτήσεις κυρίως των Ιαπώνων στην Ν.Α. Ασία, έδωσαν νέο αέρα στα κινήματα εθνικής απελευθέρωσης, αμέσως μετά τον πόλεμο, βάζοντας σε δυσκολία τους Βρετανούς, τους Γάλλους και τους Ολλανδούς στην Ινδονησία και κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '60 στην Αφρική. Έτσι λοιπόν ηττήθηκε μεν η Γερμανία και η Ιαπωνία, αλλά οι δυο αυτοκρατορικές δυνάμεις έπαψαν να είναι αυτοκρατορίες. Δύο νέες δυνάμεις αναδείχθηκαν από τον πόλεμο αυτό, οι ουσιαστικοί νικητές του πολέμου αυτού, οι ΗΠΑ που οι στρατιώτες τους για δεύτερη φορά μέσα στον 20ο αιώνα είχαν περάσει τον Ατλαντικό, για να βοηθήσουν τους δυτικούς συμμάχους και η Σοβιετική Ένωση. Η κυριαρχία των δύο υπερδυνάμεων πάνω στην Ευρώπη, για μεν τη Σοβιετική Ένωση κράτησε μέχρι το 1989, με την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού. Η αμερικανική υπερδύναμη παραμένει προς το παρόν η μοναδική υπερδύναμη στον κόσμο. Είπαμε προηγουμένως ότι τα θύματα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου έχουν υπολογισθεί στα 53 εκατομμύρια θα πρέπει όμως να σημειώσουμε, ότι στο πλαίσιο αυτού του πολέμου εντάσσεται, όχι βεβαίως ως αναγκαιότητα πολεμική, αλλά ως ένας παροξυσμός του αντισημιτικού πνεύματος στην Ευρώπη, ο αφανισμός εκατομμυρίων Εβραίων και όχι μόνο, κυρίως της ανατολικής Ευρώπης, στα γερμανικά στρατόπεδα συγκεντρώσεως. Άνθρωποι, άνδρες, γυναίκες και παιδιά τα οποία θανατώθηκαν, όχι γιατί έπραξαν κάτι ή αντιστάθηκαν, αλλά, γιατί γεννήθηκαν Εβραίοι και αυτό είναι το πρωτοφανές και το μεγάλο γεγονός, σε ότι αφορά την τύχη του ανθρώπου στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ιστορικές αναδρομές Αυγούστου 2009

Ο δημοσιογράφος της Καθημερινής, Μιχάλης Κατσίγερας παρουσιάζει τα σημαντικότερα ιστορικά γεγονότα του Αυγούστου. Οι ιστορικές αναδρομές του Μιχ. Κατσίγερα παρουσιάζονται την πρώτη Δευτέρα κάθε μήνα. Για το μήνα Αύγουστο ο Μιχάλης Κατσίγερας είπε:

Το Κίνημα στο Γουδί: Η σημαντικότερη επέτειος γεγονότων του 20ου Αιώνα για αυτό το μήνα Αύγουστο είναι ένα ελληνικό γεγονός. Είναι ένα από τα σημαντικότερα πολιτικά και κοινωνικά γεγονότα της σύγχρονης νεοελληνικής ιστορίας. Πρόκειται για το Κίνημα στο Γουδί. Τη νύχτα της 14ης προς τη 15η Αυγούστου του 1909 αξιωματικοί και υπαξιωματικοί του πεζικού και του πυροβολικού, στρατοπέδευσαν στο στρατόπεδο στο Γουδί και απείλησαν να καταλάβουν τα κυβερνητικά κτίρια στην Αθήνα, εάν η κυβέρνηση του Δημητρίου Ράλλη δεν έκανε δεκτά τα αιτήματά τους, τα οποία επικεντρώνονταν στην ανάγκη εκσυγχρονισμού του στρατού και γενικότερα των ενόπλων δυνάμεων και σε αλλαγές που αφορούσαν θέσεις αξιωματικών και υπαξιωματικών του στρατού. Αυτό ήταν το τυπικό αίτημα. Η κυβέρνηση του Δημητρίου Ράλλη παραιτήθηκε και πρωθυπουργός ανέλαβε ο Κυριακούλης Μαυρομιχάλης. Το κίνημα ή πραξικόπημα του 1909, δεν ήταν μόνο ένα κίνημα που περιοριζόταν σε αυτά τα αιτήματα. Είχε ξεκινήσει έπειτα από συνεννοήσεις ανώτερων και κατώτερων στελεχών του στρατού, με στοιχεία του εμπορικού κόσμου, εμπορικές συντεχνίες και με στοιχεία από το φοιτητικό κίνημα. Εξέφραζε την ανάγκη για ανόρθωση, μια ανάγκη η οποία ήταν έντονη μετά την ήττα του 1897 και αποτελούσε αίτημα του συνόλου των ενεργών πολιτών. Ήδη οι προηγούμενες κυβερνήσεις πριν από το 1909, από το τις αρχές του 1900, είχαν ξεκινήσει την προσπάθεια αναδιοργάνωσης και ενίσχυσης των ενόπλων δυνάμεων, ώστε να μπορέσει η χώρα να ξεπεράσει την ταπείνωση που είχε υποστεί στον ελληνοτουρκικό πόλεμο το 1897 και να προχωρήσει στην επίλυση του αλυτρωτικού προβλήματος. Ας μην ξεχνάμε ότι η Ελλάδα τότε προς Βορρά σταματούσε στα όρια της Θεσσαλίας με τη Μακεδονία. Η επέμβαση των αξιωματικών του πεζικού και του πυροβολικού, οδήγησε σε εξελίξεις που έφεραν στην επιφάνεια τα αιτήματα αυτά, μαζί με άλλα αιτήματα κοινωνικού χαρακτήρα, γιατί παρά την ευημερία των αριθμών, παρά την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, οι κοινωνικές αντιθέσεις είχαν γίνει εντονότερες. Ωστόσο τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν επικίνδυνα για την καθεστηκυία τάξη, καθώς η τύχη του νεοελληνισμού, έφερε στην ηγεσία του τόπου τον Ελευθέριο Βενιζέλο, έναν πολίτικό ο οποίος είχε διακριθεί στην Κρήτη για τους αγώνες του και για την αντιπαράθεσή του με τον αρμοστή πρίγκιπα Γεώργιο. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος, με το μεγάλο κύρος, τις ικανότητες που διέθετε, αλλά και με την αναγνώριση από τις μεγάλες δυνάμεις, μπόρεσε και τιθάσευσε τα πράγματα και οδήγησε όλη αυτή την προσπάθεια που ξεκίνησε το 1909, στους λαμπρούς από πλευράς αποτελέσματος Βαλκανικούς Πολέμους και στη συνέχεια στις άλλες εξελίξεις που έχουν σχέση με τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και τη θέση της Ελλάδας σ'αυτόν και τη Μικρά Ασία. Το Κίνημα λοιπόν στο Γουδί ήταν ένας πάρα πολύ σημαντικός σταθμός στην εξέλιξη της πολιτικής και κοινωνικής ζωής, της Ελλάδας.

Σπουδαίοι νεκροί στην Αγορά των Αιγών

Μια μοναδική για το υλικό της ασημένια λήκυθος και μία υδρία με οστά στο εσωτερικό της βρέθηκαν κοντά στην ταφή του Ηρακλή της Βαρσίνης, του γιου του Αλεξάνδρου

Η ασημένια λήκυθος

Η ομάδα των αρχαιολόγων που ανασκάπτει τη Βεργίνα, υπό την επίβλεψη της καθηγήτριας Αρχαιολογίας του Α.Π.Θ., Χρυσούλας Σαατσόγλου - Παλιαδέλη, βρέθηκε αυτές τις μέρες μπροστά σε δύο μεγάλων διαστάσεων μετάλλινα αγγεία, τα οποία ήταν θαμμένα κοντά στο πολύτιμο περσινό ταφικό σύνολο.
Τα δύο αγγεία είναι ταλαιπωρημένα από το βαρύ χώμα που τα σκέπαζε και βρίσκονταν στην ίδια ακριβώς επίχωση με το χάλκινο αγγείο. Το ένα είναι μια μοναδική για το υλικό της ασημένια, όπως φαίνεται, λήκυθος με πώμα και το άλλο μια ασημένια, επίσης, υδρία, πολύ συγγενική, ως προς το σχήμα και την ποιότητά της με την εντυπωσιακή ασημένια υδρία από τον τάφο του Πρίγκιπα της Μεγάλης Τούμπας.
Στο γεμάτο με χώμα εσωτερικό της ασημένιας ληκύθου δεν είναι φανερά κάποια υπολείμματα ταφής, έτσι δεν είναι ξεκάθαρο αν πρόκειται για τεφροδόχο αγγείο ή πολύτιμο κτέρισμα. Αντίθετα, στο εσωτερικό της ασημένιας υδρίας διακρίνονται οστά και είναι βέβαιο πως η μικρανασκαφή που θα ακολουθήσει στο εργαστήριο θα παράσχει (όπως και η περυσινή) ενδιαφέροντα στοιχεία για το φύλο και την ηλικία του νεκρού ή της νεκρής, που θα βοηθήσουν ενδεχομένως στην ιστορική αποτίμηση του ευρήματος.
«Είμαστε ευτυχείς ότι το νέο εύρημα συμπληρώνει τα δεδομένα της περασμένης χρονιάς και επιβεβαιώνει με νέα στοιχεία τις παρατηρήσεις και τις πρώτες ερμηνείες μας. Σε πρακτικό επίπεδο είμαστε σίγουροι ότι οι πρυτανικές αρχές του Α.Π.Θ., τις οποίες ευχαριστούμε για τη συμπαράστασή τους, θα συνεχίσουν να στηρίζουν υλικά και ηθικά τις μακροχρόνιες προσπάθειες της πανεπιστημιακής ανασκαφής στον αρχαιολογικό χώρο της Βεργίνας», δήλωσε η κ. Σαατσόγλου-Παλιαδέλη, ευχαριστώντας τους συνεργάτες της και τους φοιτητές που συμμετείχαν στην ανασκαφή.
Υπενθυμίζεται ότι το πολύτιμο ταφικό σύνολο που βρέθηκε πέρσι σε ένα μεγάλο ορθογώνιο όρυγμα την Αγορά των Αιγών, παρουσιάστηκε τον Απρίλιο στην 22η Συνάντηση για το Αρχαιολογικό Εργο στη Μακεδονία και στη Θράκη. Η κ. Σαατσόγλου-Παλιαδέλη ανέφερε τότε ότι από την πρώτη στιγμή της ανεύρεσής του το ταφικό σύνολο παρέπεμπε άμεσα σε βασιλικό νεκρό και η οστεοαρχαιολογική εξέταση των οστών που ακολούθησε έδειξε ότι επρόκειτο για νεαρό άτομο, που στη συνέχεια ταυτίστηκε πιθανόν με τον Ηρακλή της Βαρσίνης, γιο του Αλεξάνδρου.

Ασημένια οστεοδόχος υδρία

Εντυπωσιακό είναι επίσης το χρυσό στεφάνι βελανιδιάς, όμοιο με αυτό των βασιλικών τάφων, που χρονολογείται στο δεύτερο μισό του 4ου π.Χ. αιώνα. Εχει 17 κλαδιά με 8 φύλλα το καθένα και άλλα 44 ανεξάρτητα φύλλα, ενώ σε κάθε κλαδί υπάρχουν δύο βελανίδια. Χρυσά στεφάνια βελανιδιάς φορούσαν άντρες βασιλείς, έτσι από την αρχή το φύλλο του νεκρού πάνω στον οποίο βρέθηκε ήταν σχεδόν σίγουρο πως ήταν άντρας. Τη σπουδαιότητα του προσώπου μαρτυρούσαν ακόμη η πολυτελής και μοναδική για το μέγεθός της οστεοθήκη, αλλά και οι χρυσοκλωστές που βρέθηκαν ανάμεσα στα οστά, γεγονός που δείχνει ότι ο νεκρός ήταν τυλιγμένος με ένα χρυσοπόρφυρο ύφασμα, ανάλογο με αυτό που βρέθηκε στον τάφο του Φιλίππου.

Πηγή: Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ

Με τις «ακτίνες Χ» έλυσαν τον γρίφο των Μάγια

Το πολύπλοκο σύστημα με το οποίο διατηρούνταν αναλλοίωτο το μπλε χρώμα στην ξυλογλυπτική και στην υφαντουργία θα αποκαλυφθεί σε συνέδριο στη Θεσσαλονίκη.

Το μπλε χρώμα που χρησιμοποιούσαν οι ινδιάνοι Μάγια στην υφαντουργία και την ξυλογλυπτική και έμεινε αναλλοίωτο από τον 8ο π.Χ. αιώνα μέχρι το 1600 μ.Χ. απασχολούσε για πολλά χρόνια τους επιστήμονες. Ποια ήταν η χημική του σύσταση και τι ήταν αυτό που του έδινε τέτοια σταθερότητα στο πέρασμα των αιώνων;
Η απάντηση δόθηκε πρόσφατα και δεν είναι παρά ένα πολύπλοκο σύστημα, το οποίο αποκρυπτογράφησαν οι ειδικοί και θα παρουσιαστεί την ερχόμενη εβδομάδα στη Θεσσαλονίκη στο 25ο Πανελλήνιο Συνέδριο Φυσικής Στερεάς Κατάστασης και Επιστήμης Υλικών, το οποίο διοργανώνει το τμήμα Φυσικής του ΑΠΘ.
«Το συνέδριο θα ασχοληθεί με νέες και καινοτόμες εξελίξεις στα βιομηχανικά υλικά, στα υλικά υψηλής τεχνολογίας, στα νανοϋλικά και στη συντήρηση έργων τέχνης», είπε στο «Εθνος» η πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής του συνεδρίου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Φυσικής στο ΑΠΘ, Ελένη Παλούρα.
Στην τελετή έναρξης του συνεδρίου ο καθηγητής Ερικ Ντόριχι του γαλλικού πανεπιστημίου CNRS θα παρουσιάσει μια μελέτη που δείχνει πώς «διαβάζονται» έργα τέχνης και πολιτιστικής κληρονομιάς με ακτίνες Χ. Σύμφωνα με τον Ε. Ντόριχι, η χρήση ακτίνων Χ που παράγονται σε επιταχυντές ηλεκτρονίων, βοηθά ώστε να βρίσκουν οι επιστήμονες κρυμμένα μυστικά σε έργα τέχνης και αρχαιολογικά ευρήματα, όπως η καταγωγή τους, η ιστορία τους, η διαδικασία παραγωγής τους, αλλά και στοιχεία για τις κοινωνίες από τις οποίες προέκυψαν. Τελευταία μάλιστα, η μέθοδος αυτή χρησιμοποιείται και για να διαπιστωθεί η γνησιότητα ή η πλαστότητα αυτών των αντικειμένων, ενώ είναι σημαντικό το ότι οι ακτίνες Χ μπορούν να διεισδύσουν μέσα από τα υλικά, χωρίς όμως να αφήσουν κανένα ίχνος σε αυτά.
Στο πλαίσιο της αναφοράς για τη χρήση των ακτίνων Χ στην τέχνη και στην αρχαιολογία, θα γίνουν αναφορές και θα δοθούν απαντήσεις σε ερωτήματα όπως: από τι ήταν φτιαγμένες οι περικεφαλαίες των αρχαίων Ελλήνων; Τι υλικό χρησιμοποιούνταν για την κατασκευή των όπλων στον Μεσαίωνα; «Αυτά είναι μερικά θέματα που θα απασχολήσουν την επιστημονική κοινότητα, ενώ οι θεματικές ενότητες του συνεδρίου αφορούν τη φωτονική και την οπτοηλεκτρονική, τις δομικές, μηχανικές και οπτικές ιδιότητες της συμπυκνωμένης ύλης και άλλα», σημείωσε η κ. Παλούρα, συμφώνησε ωστόσο ότι η μεγάλη σταθερότητα του μπλε των Μάγια, που αποτελούσε γρίφο για τους επιστήμονες αναμένεται να προσελκύσει το ενδιαφέρον. Αλλωστε οι Μάγια και ως λαός προσελκύουν το ενδιαφέρον για τα επιτεύγματά τους στην κεντρική Αμερική. Ηταν γεωργοί, έχτιζαν πέτρινα σπίτια, αλλά και τεράστιους πυραμιδοειδείς ναούς, κατεργάζονταν τον χαλκό και τον χρυσό, γνώριζαν την υφαντουργία και χρησιμοποιούσαν μια μορφή ιερογλυφικής γραφής.
Τελευταία επανήλθαν στην επικαιρότητα καθώς πλησιάζει το 2012, που σύμφωνα με το ημερολόγιο των Μάγια θα έρθει το τέλος του κόσμου.

Πηγή: Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ

Πριν από τους Περσικούς πολέμους ξεκίνησε η προέλαση των Μακεδόνων στον Αξιό

Τις... καλύτερες θέσεις ακόμη και μετά θάνατον έπιαναν οι επιφανείς πολίτες, ενώ οι οικογενειακοί τάφοι ήταν γνωστοί από την αρχαιότητα.
Στη διαπίστωση αυτή κατέληξε η έρευνα των αρχαιολόγων της ΙΖ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, που υπό τη διεύθυνση των Παύλου και Αναστασίας Χρυσοστόμου διεξάγεται στο Αρχοντικό της Πέλλας και επικεντρώνεται σε 50 τάφους του δυτικού νεκροταφείου του αρχαίου οικισμού.
Ευρήματα από τις ανασκαφές στο Αρχοντικό Πέλλας
Δέκα από τους συνολικά 24 τάφους, που τοποθετούνται χρονικά στην αρχαϊκή εποχή (580-480 π.Χ.), ανήκουν στην τρίτη κατηγορία των πολεμιστών, εκπροσώπων της ευημερούσας κοινωνίας του Αρχοντικού.
«Με βάση αυτά τα δεδομένα συμπεραίνεται ότι η προέλαση των Μακεδόνων μέχρι τον Αξιό είχε συντελεστεί πολύ παλιότερα και όχι μετά τους Περσικούς Πολέμους, όπως υποστηριζόταν από την πλειοψηφία των ερευνητών μέχρι πρόσφατα», σημείωσε ο κ. Χρυσοστόμου.
Οι ανασκαφές επιβεβαίωσαν το άνοιγμα της οικονομίας από τα χρόνια της βασιλείας του Αλκέτα (580-560 π.Χ.), με την πρόσβαση του πληθυσμού σε σταθερά μεγάλες ποσότητες ειδών πολυτελείας μέσω της δημιουργίας εμπορικών σχέσεων με όλη τη Μεσόγειο.
Ο οικισμός του Αρχοντικού, που βρίσκεται σε απόσταση 5 χιλιομέτρων από την Πέλλα, κατοικούνταν σταθερά από την αρχαιότερη νεολιθική περίοδο (6η χιλιετία) έως και τα υστεροβυζαντινά χρόνια (14ος αιώνας).

Πηγή: Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ

Θησαυροί από το ναυάγιο των Τανγκ

Ενα χρυσό οκτάγωνο φλιτζάνι από την 9η Δυναστεία των Τανγκ είναι ένα από τα αντικείμενα του θησαυρού του ναυαγίου των Τανγκ. Για περισσότερα από 1.200 χρόνια ο θησαυρός ήταν κρυμμένος πίσω από βράχια και κοράλια στα νερά του ισθμού της Gelasa, ανοιχτά του νησιού Belitung πριν οι ψαράδες ανακαλύψουν το ναυάγιο το 1998. Το πιο σημαντικό εύρημα στην νοτιοανατολική Ασία, ένα βυθισμένο πλοίο που μετέφερε πάνω από 60.000 τεχνουργήματα, τα περισσότερα κεραμεικά από τη δυναστεία των Τανγκ στην Κίνα, αλλά και μοναδικά κομμάτια που χρονολογούνται από τον 90 αιώνα, τώρα βρίσκονται στο ισόγειο του Μουσείου στη Hua Song μέχρι να γίνουν ο πυρήνας του Ναυτικού Μουσείου της πρωτεύουσας Σιγκαπούρης.

Πηγή: Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ

Αλφαβητάρι της Μυθολογίας

Μυθολογία, θεοί, θεές, ημίθεοι, ήρωες, πόλεμοι. Ένας κόσμος εντυπωσιακός που κερδίζει τις καρδιές των παιδιών. Διαβάζουν με ενδιαφέρον, ακούν τη διήγηση της δασκάλας, αφηγούνται τα ίδια, διασκεδάζουν δραματοποιώντας την ιστορία, προσπαθούν να συγκρατήσουν όλο και πιο πολλά ονόματα. Ρωτούν γιατί, πώς, πότε και συνέχεια γεννιούνται νέα ερωτήματα, δημιουργούνται νέες απορίες.
Και τότε έρχεται η ιδέα να κάνουμε το αλφαβητάρι της Μυθολογίας[1]. Τα παιδιά θα βρουν, μέσα από το βιβλίο τους, όλα τα ονόματα των μυθικών προσώπων και τόπων. Στη συνέχεια στην τάξη θα συμπληρωθούν οι πληροφορίες και το λεξικό της μυθολογίας θα είναι έτοιμο.
Στόχος λοιπόν είναι το αλφαβητάρι μας να φιλοξενήσει τα πρόσωπα που γνωρίσαμε όλη τη χρονιά με πληροφορίες και σχόλια σύντομα και συνοπτικά. Βέβαια στη συνέχεια η δασκάλα τους γνώρισε κι άλλους ήρωες που έγιναν κι αυτοί μέλη της συντροφιάς.
Το Αλφαβητάρι αποτελεί μια δραστηριότητα, όπου οι μαθητές αυτενεργούν, αναπτύσσουν την κριτική και δημιουργική σκέψη, μαθαίνουν να συνεργάζονται. Ακόμα εξασκούν δεξιότητες, όπως να οργανώνουν τις πληροφορίες και τις γνώσεις τους, να αφαιρούν, να συνθέτουν, να προσπαθούν, να συγκρατούν τα κύρια στοιχεία, να ταξινομούν να αξιολογούν. Επίσης μαθαίνουν να δέχονται τη γνώμη του άλλου, να σέβονται τις αρχές του διαλόγου, να είναι καλοί ακροατές, αλλά και να αιτιολογούν τη δική τους άποψη με επιχειρήματα, να αναπτύσσουν το προφορικό λόγο και να χρησιμοποιούν ένα πλούσιο και σωστό λεξιλόγιο. Η σωστή γνώση πρέπει να είναι τεκμηριωμένη, οργανωμένη να βασίζεται σε πηγές, οι οποίες πρέπει να χρησιμοποιούνται με ορθό τρόπο. Και σίγουρα αυτή η δραστηριότητα εξυπηρετεί αυτούς τους παιδαγωγικούς στόχους.
Όμως πέρα από τους γνωστικούς στόχους οι μαθητές χάρηκαν το αποτέλεσμα της διαδικασίας αυτής. Οι εσωστρεφείς πήραν το θάρρος και μίλησαν, ενώ οι εξωστρεφείς έμαθαν να ελέγχουν τον παρορμητισμό τους, ώστε να επικρατήσει μια ισορροπία συμπεριφορών, που δημιούργησε μια ευχάριστη,δημιουργική ατμόσφαιρα.
Βέβαια δε θα μπορούσαμε να μην αναφερθούμε στον πολιτιστικό τομέα. Η ιστορία είναι πολιτισμός. Μαθαίνω το παρελθόν για να προσδιορίσω το παρόν και να σχεδιάσω το μέλλον. Αποκτώ ιστορική και πολιτιστική συνείδηση, ώστε να αντιλαμβάνομαι την πορεία του τόπου μας στο πέρασμα του χρόνου. Πιστεύουμε ότι με το αλφαβητάρι της Μυθολογίας μπήκαν οι βάσεις για τις έννοιες Ελλάδα, ιστορία, πατρίδα, πολιτισμός. Τέλος η παραπομπή σε άλλα βιβλία καθώς και η προτεινόμενη Βιβλιογραφία στοχεύει στην γνωριμία της μυθολογίας με πιο λεπτομερή και πιο συναρπαστικό τρόπο. Δίνει την ευκαιρία και την αφορμή να γνωρίσουν το λογοτεχνικό πλούτο σχετικά με τη μυθολογία που είναι εντυπωσιακός και μοναδικός.
Το Αλφαβητάρι μας ολοκληρώνεται με μια σειρά δραστηριοτήτων εμπεδωτικού χαρακτήρα και ταυτόχρονα διασκεδαστικό και παιχνιδιώδη.
Συνοψίζοντας θα μπορούσαμε να πούμε ότι ήταν ένα παιχνίδι γνώσεων. Θα μπορούσε να παρομοιαστεί μ’ ένα τεράστιο παζλ, όπου οι μαθητές καλούνται ν’ αφαιρέσουν, να συνθέσουν, να οργανώσουν, να κρίνουν, ώστε να οδηγηθούν στο τελικό αποτέλεσμα. Ευχή μας είναι το αλφαβητάρι αυτό να αποτελέσει την αφετηρία για όμορφα, δημιουργικά και περιπετειώδη ταξίδια στον εντυπωσιακό κόσμο της Μυθολογίας και της Ελληνικής ιστορίας γενικότερα. Ελπίζουμε να ικανοποιηθείτε με το αποτέλεσμα που προέκυψε απ’ τη συνεργασία μαθητών και εκπαιδευτικών.

Ευαγγελία Τσαλαβρετα

[1] Το Αλφαβητάρι της Μυθολογίας δουλεύτηκε με την Γ τάξη του 1ου Πειραματικού Ολοήμερου Δημοτικού Σχολείου Πορταριάς «Ν. Τσοποτός» του σχολικού έτους 2008-09, από τους μαθητες και μαθήτριες: Αγγέλη Ερασμία, Ανηλιώτης Νικόλαος, Αντωνούλη Ελένη, Βαϊτσοπούλου Ευαγγελία, Γιαγιά Άννα Μαρία, Γκαζάκης Γιώργος, Ιωαννίδου Ευγενία, Καούρης Νικόλαος, Κατσανίκα Χριστίνα, Κουλέρα ΑΜρία, Κραβαρίτη Βασιλική, Λίτσας απόστολος, Μαστακούλης Χρίστος, Νταλιπάι Ίνα, Παπαθανασίου Ειρήνη, Ρούτσι Τζουλιάνο, Σαχάι Ρομπέρτο, Τσατσάκου Κατερίνα, Τσιτσιγιάννη Μαρία, Τσορβαντζ'ής Αποστολος,

Το Αλφαβητάρι της Μυθολογίας θα το βρείτε στην διεύθυνση: http://www.scribd.com/share/upload/15688733/1x3srub024nh32jj5aiw

Ιστορικές αναδρομές Ιουλίου 2009

Ο δημοσιογράφος της Καθημερινής, Μιχάλης Κατσίγερας παρουσιάζει τα σημαντικότερα ιστορικά γεγονότα του Ιουλίου. Οι ιστορικές αναδρομές του Μιχ. Κατσίγερα παρουσιάζονται την πρώτη Δευτέρα κάθε μήνα.
Για το μήνα Ιούλιο ο Μιχάλης Κατσίγερας είπε:
Η σημαντικότερη στρογγυλή επέτειος γεγονότων 20ου Αιώνα για αυτό το μήνα Ιούλιο, είναι η κατάκτηση της Σελήνης από τους Αμερικανούς. Είναι το σημαντικότερο γεγονός στην ιστορία της ανθρωπότητας, καθώς ο άνθρωπος πάτησε για πρώτη φορά τον φυσικό δορυφόρο της Γης.
Στις 16 Ιουλίου του 1969, το διαστημόπλοιο Απόλλων 11 εκτοξεύθηκε από το Ακρωτήριο Κένεντι, στη Φλόριντα, με προορισμό τη Σελήνη.
Στις 21 Ιουλίου, 1και 56 ώρα Γκρήνουιτς, και ενώ είχε προηγουμένως προσεληνωθεί στη Σελήνη το Eagle, ο αστροναύτης Νιλ Άρμστρονγκ, κατέβηκε και περπάτησε επάνω στη Σελήνη. Ήταν ο πρώτος άνθρωπος που περπάτησε εκεί και είπε τα λόγια που έκτοτε γράφτηκαν πάνω στο σώμα της παγκόσμιας ιστορίας: «Ένα μικρό βήμα για τον άνθρωπο, ένα μεγάλο βήμα για την ανθρωπότητα».
Με την κατάκτηση της Σελήνης οι ΗΠΑ, επέτυχαν πέρα από ένα μεγάλο επιστημονικό επίτευγμα και την πρωτιά, κερδίζοντας την κούρσα του Διαστήματος, στην αρχή της οποίας η Σοβιετική Ένωση κατείχε την πρώτη θέση. Όμως οι προσπάθειες των Αμερικανών και κυρίως τα μεγάλα ποσά που διέθεσαν για το λόγο αυτό, με την έμπνευση των τελευταίων ετών, του Αϊζενχάουερ αλλά κυρίως του προέδρου Κένεντι και του Λίντον Τζόνσον, που συνέχισε την πολιτική χρηματοδότηση αυτής της προσπάθειας, έφτασαν στο σημείο να είναι οι νικητές στην κούρσα του Διαστήματος. Έκτοτε, οι Αμερικανοί έχουν πατήσει στη Σελήνη πρώτοι και μόνοι.
Προηγήθηκαν σοβιετικές συσκευές, δίχως την παρουσία κοσμοναυτών. Ο πρώτος άνθρωπος που πάτησε στη Σελήνη ήταν ο Αμερικανός αστροναύτης, Νιλ Άρμστρονγκ, στις 21 Ιουλίου του 1969.

Μυτιλήνη: Ιστορία και αρχοντιά αιώνων...

Επιβλητική η Μητρόπολη με τα καμπαναριά της, χτισμένη κατά τον 17ο αιώνα, όπως και η εκκλησία του Αγίου Θεράποντα που δεσπόζει στην πόλη.

Η Μυτιλήνη ή Λέσβος πήρε το όνομά της από τον γιο του Λαπίθου, Λέσβο, που παντρεύτηκε την κόρη του βασιλιά Μάκαρα, Μήθυμνα. Η Λέσβος κατοικήθηκε αρχικά από τους Πελασγούς, τους Λέλεγες και από τους Αχαιούς με αρχηγό τον γιο του Ορέστη, Πενθίλο.
Οι Πενθιλίδες αναφέρονται στη Λέσβο και στα κλασικά χρόνια (6 - 5 αι. π.Χ.). Η αρχική λεσβιακή διάλεκτος ανήκε στην ομάδα των αιολικών διαλέκτων. Με τον καιρό δέχτηκε ιωνικές επιδράσεις, λόγω των επιδράσεων από ιωνικές περιοχές και ιδιαίτερα από την Αθήνα, ενώ οι κάτοικοι ίδρυσαν αποικίες στη Θράκη και στα παράλια της Μικράς Ασίας. Οι πιο σπουδαίες πόλεις ήταν η Μυτιλήνη, η Μήθυμνα, η Αντισσα, η Ερεσός και η Πύρρα και σήμερα σχεδόν όλες τους διατηρούν την ίδια ονομασία.
Η Λέσβος κατακτήθηκε από τους Σλάβους και τους Σαρακηνούς. Το 1437 έγινε υποτελής στους Τούρκους. Στα Ορλωφικά (1770-1773) υπέστη αντίποινα των Τούρκων για τη συμμετοχή των Ελλήνων στο κίνημα.
Το νησί γνώρισε την άνθηση των γραμμάτων κυρίως σε δύο περιόδους. Αρχικά τον 6ο π.Χ. αι. αναδείχθηκαν εκεί δύο μεγάλοι ποιητές, ο Αλκαίος και η Σαπφώ, καθώς επίσης και ένας από τους μεγαλύτερους νομοθέτες, ο Πιττακός.
Κέντρο εμπορίουΤη δεύτερη περίοδο που η Μυτιλήνη γνώρισε άνθηση ήταν κατά τα χρόνια της Τουρκοκρατίας με τη λειτουργία Σχολής της Μονής Λειμώνα στην οποία μεταξύ άλλων δίδαξε ο Παχώμιος Ρουσάνος. Η μεγαλύτερη ακμή παρατηρήθηκε στις παραμονές της Επανάστασης του 1821.
Οι οικονομικές και κοινωνικές αλλαγές των δομών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από τα μέσα του 19ου αιώνα επηρέασαν άμεσα και έμμεσα τη Λέσβο και τη Μυτιλήνη. Η ραγδαία ανάπτυξη των οικονομικών δραστηριοτήτων, κυρίως από την πλευρά του χριστιανικού πληθυσμού, συνδυάστηκε με την άνοδο του βιοτικού και εκπαιδευτικού επιπέδου.
Η Μυτιλήνη καθιερώθηκε ως επίνειο ολόκληρου σχεδόν του νησιού στον τομέα του διαμετακομιστικού εμπορίου, με τη συγκρότηση διαύλων συνεργασίας και επικοινωνίας με τα μεγαλύτερα εμπορικά κέντρα της εποχής, όπως τα λιμάνια της Μικράς Ασίας και της Μαύρης Θάλασσας, αλλά και της Αιγύπτου και της Δυτικής Μεσογείου.
Ακόμα και όταν οι φυσικές συνθήκες αντιστρατεύτηκαν στη διαφαινόμενη ανάπτυξη (όπως η πυρκαγιά του 1851 και ο μεγάλος σεισμός του 1867, που κατέστρεψε σπίτια και μέσα παραγωγής), η οικονομική ευημερία προσέφερε την ώθηση για ανασυγκρότηση.
Στις αρχές του 20ού αιώνα οι κάτοικοι ανέρχονταν στις είκοσι πέντε με τριάντα χιλιάδες, από τους οποίους το 85% ήταν χριστιανοί ορθόδοξοι, το 12% μουσουλμάνοι, ενώ ένα περίπου 3% καθολικοί, εβραίοι και χριστιανοί Αρμένιοι. Το ιστορικό κέντρο της πόλης συγκροτήθηκε γύρω από την οδό Ερμού.
Η απελευθέρωση της Λέσβου έγινε τον Νοέμβριο του 1912. Προσαρτήθηκε επίσημα στην Ελλάδα το 1914 με τη συνθήκη του Λονδίνου, ενώ αναγνωρίστηκε ως ελληνικό έδαφος μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή με τη Συνθήκη της Λοζάνης.
Πρωτεύουσα των καλλιτεχνώνΕπισκεφθείτε το Κιόσκι με τα παλιά αρχοντικά, το Αρχαίο Θέατρο, το Αρχαιολογικό Μουσείο, το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και το Μουσείο Τεριάντ
Πρωτεύουσα της Λέσβου είναι η Μυτιλήνη, το λιμάνι του νησιού που σήμερα έχει περίπου 32.000 μόνιμους κατοίκους. Η σημερινή πόλη της Μυτιλήνης είναι χτισμένη στα θεμέλια της αρχαίας ομώνυμης πόλης. Το λιμάνι της Μυτιλήνης βρίσκεται στο νοτιοανατολικό μέρους του νησιού με θέα τα παράλια της Μικράς Ασίας.
Πύλη εισόδου των επισκεπτών του νησιού περιλαμβάνει και τα χωριά των Λουτρών, των Ταξιαρχών, της Παναγιούδας, της Μόριας, των Αλυφαντών, του Αφάλωνα, των Παμφίλων και της Αγίας Μαρίνας.
Λόγω της μεγάλης τουριστικής και εμπορικής ανάπτυξης που υπήρξε στο λιμάνι από παλιά, χτίστηκαν αρχοντικά νεοκλασικά κτίρια αλλά και εξαιρετικά μνημεία που υπάρχουν μέχρι σήμερα.
Πίσω από το λιμάνι θα δείτε την παλαιά αγορά, ενώ προχωρώντας προς τα βόρεια βρίσκεται ο παλιός οικισμός με τα στενά δρομάκια του. Ο νεότερος οικισμός χτίστηκε στα νότια της πόλης. Αξίζει να σημειωθεί ότι η αρχιτεκτονική των σπιτιών έχει έντονες δυτικές επιδράσεις.
Από τα αξιοθέατα της πόλης είναι η Μητρόπολη, που χτίστηκε τον 17ο αιώνα. Τα επιβλητικά καμπαναριά της είναι από τα ομορφότερα της Ελλάδας. Η βασιλική των Αγίων Θεοδώρων είναι χτισμένη με υλικό παρμένο από αρχαίους ναούς.
Βαρειά, η γενέτειρα του Θεόφιλου

Από τις μεγαλύτερες εκκλησίες του νησιού είναι η βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Θεράποντα, η οποία χτίστηκε τον 18ο αιώνα. Κοντά στο λιμάνι βρίσκεται το Αρχαιολογικό Μουσείο.
Στο Εκκλησιαστικό Βυζαντινό Μουσείο θα θαυμάσετε ξυλόγλυπτα και βυζαντινές εικόνες ανεκτίμητης αξίας. Επίσης, στην πόλη της Μυτιλήνης βρίσκεται και το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης.
Αξίζει να επισκεφθείτε το Κιόσκι με τα καλοδιατηρημένα παλαιά αρχοντικά, το Αρχαίο Θέατρο που είναι από τα μεγαλύτερα της αρχαιότητας (έχει περίπου 14.000 θέσεις), την υστερορωμαϊκή έπαυλη του Μενάνδρου όπου βρέθηκαν θαυμάσια ψηφιδωτά και το Παλαιοχριστιανικό Νεκροταφείο που είναι λαξευμένο επάνω σε βράχο. Στο βόρειο άκρο της πόλης δεσπόζει το Κάστρο, το οποίο χτίστηκε το 1373 από τους Γενοβέζους στη θέση του παλαιότερου βυζαντινού. Στις μέρες μας στο Κάστρο πραγματοποιούνται διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Στην παραλία που βρίσκεται κάτω από το Κάστρο θα δείτε το Αγαλμα της Ελευθερίας, έργο του Γρηγόρη Ζευγάλη. Τρία χιλιόμετρα από τη Μυτιλήνη βρίσκεται η γενέτειρα του λαϊκού ζωγράφου Θεόφιλου, η Βαρειά. Εκεί υπάρχει μουσείο με έργα του λαϊκού καλλιτέχνη, καθώς και το Μουσείο - Βιβλιοθήκη Τεριάντ με εικόνες, κείμενα και λιθογραφημένα βιβλία.
Πατρίδα διάσημων συγγραφέων

Η Λέσβος ή Μυτιλήνη αποκαλείται επίσης και νησί των ποιητών, αφού από εκεί κατάγονταν οι λυρικοί ποιητές Αλκαίος και Σαπφώ, όπως επίσης οι πεζογράφοι Αργύρης Εφταλιώτης, Στρατής Μυριβήλης και ο νομπελίστας Οδυσσέας Ελύτης. Από τη Μυτιλήνη κατάγεται επίσης ο λαϊκός ζωγράφος Θεόφιλος.
Η αναπτυγμένη τουριστική υποδομή του νησιού και οι απαράμιλλες φυσικές του ομορφιές ελκύουν κάθε χρόνο εκατοντάδες τουρίστες Ελληνες και ξένους. Από πολύ παλιά οι κάτοικοι της Λέσβου ασχολούνταν με τη γεωργία και τη ναυτιλία. Ετσι το νησί αναδείχθηκε πολύ γρήγορα σε μεγάλη ναυτική δύναμη.
Αγιος Ραφαήλ: Μια μοναστηριακή πολιτεία
Ψυχή της μονής η ηγουμένη Ευγενία Κλειδαρά, έχει μετατρέψει τον κάποτε άνυδρο λόφο των Καρυών
σε τόπο προσκυνήματος και φιλοξενίας για εκατοντάδες χριστιανούς επισκέπτες από όλο τον κόσμο
Επάνω από την κωμόπολη της Θερμής στο ύψωμα Καρυές βρίσκεται το Μοναστήρι του Αγίου Ραφαήλ με τη μοναδική στο νησί διώροφη εκκλησία. Τα εγκαίνια της μονής έγιναν στις 30 Ιουνίου 1963.
Εδώ φυλάσσονται τα λείψανα των Αγίων Ραφαήλ, Νικολάου και Ειρήνης που βρέθηκαν κατά θαυμαστό τρόπο, ύστερα από αλλεπάλληλα όνειρα πιστών, τα οποία επαλήθευσε η σκαπάνη και επικύρωσε η ιστορική έρευνα.
Οι Αγιοι μαρτύρησαν στις 9 Απριλίου 1453, ημέρα Τρίτη της Διακαινησίμου (Λαμπροτρίτη). Την ημέρα αυτή κάθε χρόνο η Εκκλησία τιμά τη μνήμη τους. Υστερα από τη λειτουργία γίνεται μεγάλο θρησκευτικό πανηγύρι.
Γυναικείο μοναστήρι

Στη θέση Καρυές υπήρχε γυναικείο βυζαντινό μοναστήρι που το κατέστρεψαν οι Σαρακηνοί πειρατές το 1235. Το μοναστήρι ύστερα από 150 χρόνια ξαναχτίστηκε ως αντρικό. Σ αυτό κατέφυγαν -ύστερα από την άλωση της Πόλης το 1453- ο Αγιος Ραφαήλ που καταγόταν από την Ιθάκη και μόναζε στη Θράκη μαζί με τον Αγιο Νικόλαο.
Οι Τούρκοι όμως εξαπέλυσαν και εδώ σφαγές κατά των χριστιανών το 1463. Τότε οι χριστιανοί ξεσηκώθηκαν εναντίον των Τούρκων και αυτοί κύκλωσαν το μοναστήρι, έπιασαν τους μοναχούς, τον πρόεδρο της Θερμής Βασίλειο, τη γυναίκα του και την εντεκάχρονη κόρη τους Ειρήνη. Επιασαν ακόμη τον δάσκαλο του χωριού Θεόδωρο, που είχε ζητήσει καταφύγιο στο μοναστήρι.
Θηριωδίες

Η τουρκική ανάκριση για την ανακάλυψη των πρωταιτίων του ξεσηκωμού ήταν σκληρή. Μπροστά στα μάτια των γονέων της έκαψαν τη μικρή Ειρήνη μέσα σ' ένα πιθάρι.
Υστερα κατακρεούργησαν τον πατέρα και τη μητέρα της, αποκεφάλισαν τον προεστό και δάσκαλο Θεόδωρο και θανάτωσαν, φρικτά με πριόνι γιατί αρνιόταν να μιλήσει, τον ηγούμενο του μοναστηριού Ραφαήλ. Εφυγαν αφού έβαλαν στο μοναστήρι φωτιά.
Οι χριστιανοί τη νύχτα έθαψαν τους μάρτυρες και κάθε χρόνο, σε ανάμνηση του μαρτυρίου τους, την Τρίτη της Διακαινησίμου, ημέρα της σφαγής τους, τελούσαν λειτουργία στη θέση Καρυές.
Με τον καιρό, στη θέση του μαρτυρίου σχηματίσθηκε ένας μεγάλος ελαιώνας. Σαν λείψανο του μοναστηριού έμεινε ένα μικρό παρεκκλήσι. Στους τοίχους του διακρινόταν υπολείμματα από αρχιτεκτονικά μέλη αρχαίων κτισμάτων.
Από παλιά συνήθεια, κάθε Λαμπροτρίτη γινόταν εκεί λειτουργία απ τις γυναίκες της περιοχής. Μα κάτι περίεργο συνέβαινε τα βράδια. Μια μαύρη σιλουέτα περιφερόταν μέσα στη σιωπή κάτω από τα δένδρα.
Το 1959 η οικογένεια του Αγγελου Ράλλη, που είχε στην κατοχή της το ελαιόκτημα, ζήτησε να φτιάξει μια καινούργια εκκλησία στη θέση της παλιάς που ερειπώθηκε. Στα πρώτα θεμέλια που ανοίχτηκαν, σε βάθος 2 μ. βρέθηκαν οστά ανθρώπων. Από την ημέρα αυτή άρχισε ένας παράξενος κύκλος ονείρων.
Ευσεβείς γυναίκες, χωρίς να έχουν καμιά σχέση μεταξύ τους, με πρώτη τη Βασιλική Ράλλη, έβλεπαν στον ύπνο τους έναν ψηλό, αυστηρό ιερωμένο. Τους έλεγε ότι το όνομά του ήταν Ραφαήλ και ότι τα οστά ήταν δικά του, ότι μαρτύρησε στο Μοναστήρι των Καρυών. Ελεγε ακόμη τη χρονολογία του μαρτυρίου του και για εκείνους μου μαρτύρησαν μαζί του.
Η επαλήθευση

Οι έρευνες συνεχίστηκαν και βρέθηκαν όχι μονάχα οι τάφοι και των άλλων μαρτύρων, αλλά ακόμη και ένα πιθάρι.
Το πιθάρι που μέσα του οι Τούρκοι έκαψαν τη μικρή Ειρήνη, με καμένα υπολείμματα οστών παιδικής ηλικίας! Ο Αγιος Ραφαήλ ανέφερε κατά τις εμφανίσεις του ότι μαρτύρησε στις 9 Απριλίου 1463, ημέρα Τρίτη.
Από έρευνα στα αρχεία του Πατριαρχείου επιβεβαιώθηκαν όλα όσα ανέφερε και διαπιστώθηκε ότι πραγματικά η 9η Απριλίου 1463 ήταν Τρίτη.
Στον χώρο των Καρυών βρέθηκε ακόμη ένα εικόνισμα του Παντοκράτορα του 14ου αιώνα. Οπως αφηγούνται οι χωρικοί, για την ύπαρξή του επέμενε ο Αγιος Ραφαήλ όταν εμφανιζόταν στα όνειρα των πιστών.
Πολλά θαύματα αναφέρονται ότι έγιναν απ τον Αγιο, όχι μονάχα στο νησί, αλλά και σ' όλο τον ελληνικό χώρο και ακόμη, έξω απ τα ελληνικά όρια.
Το έτος 1964 με απόφασή του ο Μητροπολίτης Μυτιλήνης Ιάκωβος καθιστά ηγουμένη της Ιεράς Μονής του Αγίου Ραφαήλ τη μοναχή Ευγενία Κλειδαρά. Η ηγουμένη από τότε αφιέρωσε τη ζωή της στον ρόλο αυτό και με το συγγραφικό της έργο συνέβαλε καθοριστικά στην προβολή του Μοναστηριού.
Ετσι σήμερα το μοναστήρι του Αγίου Ραφαήλ και η επιβλητική εκκλησία του αποτελούν πια πόλο έλξης για χιλιάδες πιστούς απ όλον τον κόσμο.
Διανυκτέρευση

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η καινούργια εκκλησία της Αγίας Μαγδαληνής με ωραίο εσωτερικό διάκοσμο, που βρίσκεται δίπλα στον κύριο όγκο του μοναστηριού.
Θα πρέπει ακόμη να αναφέρουμε ότι υπάρχουν αρκετοί κοιτώνες για τους πιστούς που επιθυμούν να διανυκτερεύσουν στο μοναστήρι και να αισθανθούν από κοντά την κατανυκτική του ατμόσφαιρα.
Θέρμη - Μανταμάδος: Πέτρινη... λουτρόπολη
Εδρα του Δήμου που αποτελείται από 3.341 κατοίκους περιλαμβάνει 5 ακόμη χωριά (Πύργοι Θερμής, Πηγή, Κώμη, Μιστεγνά, Νέες Κυδωνίες) με ιδιαίτερη αρχιτεκτονική
Η Θερμή είναι ένα γραφικό παραδοσιακό χωριό που βρίσκεται σε απόσταση 11 χλμ. βόρεια της Μυτιλήνης.
Εδρα του Δήμου, που αποτελείται από 3.341 κατοίκους περιλαμβάνει πέντε ακόμη χωριά (Πύργοι Θερμής, Πηγή, Κώμη, Μιστεγνά, Νέες Κυδωνίες).
Σύμφωνα με την τοπική παράδοση στην περιοχή υπήρχαν περίπου 150 πύργοι και γι αυτό το χωριό ονομάζονταν Πύργοι.
Το σημερινό του όνομα το χρωστά στις ιαματικές πηγές με τα θερμά νερά, οι οποίες ήταν γνωστές από την αρχαιότητα. Μάλιστα, σε κοντινή απόσταση έχουν ανασκαφεί τα ερείπια του ναού που ήταν αφιερωμένος στη Θερμία Αρτεμη.
Από τα θρησκευτικά μνημεία της περιοχής ξεχωρίζει το Μοναστήρι του Αγίου Ραφαήλ. Είναι κτισμένο σε μια πανέμορφη τοποθεσία, κατάφυτη από ελαιώνες. Στη μονή φυλάσσονται τα λείψανα των Αγίων Ραφαήλ, Νικολάου και Ειρήνης, οι οποίοι μαρτύρησαν την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Κάθε χρόνο χιλιάδες πιστοί απ όλη την Ελλάδα επισκέπτονται τη μονή.
Επίσης, αξίζει να επισκεφθείτε τη βυζαντινή εκκλησία της Παναγιάς της Τουρλωτής, που η ίδρυσή της τοποθετείται μεταξύ του 9ου και 11ου αιώνα, καθώς και τον ναό της Παναγιάς της Φανερωμένης που είναι τοιχογραφημένη με έργα του διάσημου ζωγράφου Θεόφιλου.
Η περιοχή παρουσιάζει αρχαιολογικό ενδιαφέρον. Στην τοποθεσία Κανόνι θα δείτε τα λείψανα της αρχαίας πόλης. Θα κολυμπήσετε στην υπέροχη παραλία της Θερμής, στο Πεταλίδι και στο Χαλίκι με τα πεντακάθαρα νερά.
Η Θερμή αναπτύσσεται τουριστικά με γοργούς ρυθμούς. Θα βρείτε ξενοδοχεία όλων των κατηγοριών για τη διαμονή σας. Στις ταβέρνες της περιοχής θα δοκιμάσετε τις εκλεκτές συνταγές της λεσβιακής κουζίνας.
Με παράδοση στην κεραμική τέχνη

Ο παραδοσιακός οικισμός Μανταμάδος απέχει 36 χλμ. από τη Μυτιλήνη. Αποτελεί θρησκευτικό κέντρο του νησιού, καθώς εδώ βρίσκεται το φημισμένο μοναστήρι του Ταξιάρχη που είναι και ο προστάτης της Λέσβου.
Η μονή κτίστηκε το 1700 και στο εσωτερικό της φυλάσσεται η θαυματουργή εικόνα του αγίου. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, την εικόνα έφτιαξε από πηλό και αίμα ο μοναδικός μοναχός που σώθηκε από την επιδρομή των Σαρακηνών οι οποίοι έσφαξαν όλους τους μοναχούς.
Κατά την περιήγησή σας στο χωριό θα θαυμάσετε την παραδοσιακή αρχιτεκτονική και το όμορφο περιβάλλον. Αξίζει να επισκεφθείτε το ανακαινισμένο ελαιοτριβείο του 19ου αιώνα που αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής και που σήμερα στεγάζει το Πνευματικό Κέντρο. Η ευγένεια και η φιλοξενία των κατοίκων θα σας μείνει αξέχαστη.
Μην παραλείψετε να αγοράσετε κεραμικά και ξυλόγλυπτα διακοσμητικά από τα εργαστήρια που λειτουργούν στον Μανταμάδο. Οι τέχνες αυτές έχουν παράδοση στην περιοχή και οι τεχνίτες κατασκευάζουν πραγματικά αριστουργήματα. Για μπάνιο προτιμήστε τις παραλίες: Αγιος Στέφανος, Ασπροπόταμος και Τσόνια. Λίγα χιλιόμετρα έξω από το χωριό θα δείτε τα λιλιπούτεια χωριά Κάπη και Κλειώ, όπου σώζονται τα ερείπια βυζαντινού φρουρίου.
Αγία Παρασκευή: Νεοκλασική και παραδοσιακή
40 χλμ. βορειοδυτικά της Μυτιλήνης, εντυπωσιάζει τον επισκέπτη με τα παλιά της αρχοντικά χτισμένα με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική
Η γοητευτική κωμόπολη της Αγίας Παρασκευής βρίσκεται σε απόσταση 40 χλμ. βορειοδυτικά της πόλης της Μυτιλήνης. Ιδιαίτερη εντύπωση στον επισκέπτη προκαλούν τα παλιά αρχοντικά με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική και τους λουλουδιασμένους κήπους, που χαρακτηρίζουν τη περιοχή. Χαρακτηριστικό επίσης της Αγίας Παρασκευής είναι ότι οι κάτοικοί της διατηρούν τα ήθη και τα έθιμα των προγόνων τους.
Οι κάτοικοι ξεχωρίζουν και για την πίστη τους. Στην κωμόπολη υπάρχουν συνολικά 64 εκκλησίες και ξωκλήσια. Μάλιστα το χωριό πήρε το όνομά του από το γραφικό εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής, που είναι κτισμένο μέσα σε μια σπηλιά.
Στην ευρύτερη περιοχή της Αγίας Παρασκευής θα δείτε και πολλά σημαντικά αρχαιολογικά μνημεία. Στη θέση Κλοπεδή, οι ανασκαφές έφεραν στο φως τα ερείπια αρχαίου ναού που ιδρύθηκε τον 8ο αιώνα π.Χ. Περιβαλλόταν από στοά με 46 κίονες που έφεραν τα ιδιόρρυθμα αιολικά κιονόκρανα. Πιστεύεται ότι εδώ λατρευόταν ο Ναπαίος Απόλλωνας.
Πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα ιερά της Λέσβου. Σε μια μικρή πεδιάδα συναντάμε τα λείψανα του Ιερού των Μέσσων. Κτίστηκε τον 3ο αι. π.Χ. και ήταν αφιερωμένο στην Αφροδίτη. Σε μικρή απόσταση θα δείτε και τα ερείπια της αρχαίας πόλης Πύρρας. Ενα ακόμη σημαντικό μνημείο της περιοχής είναι η γέφυρα της Κρεμαστής.
Είναι ένα μεγάλο τοξωτό μεσαιωνικό γεφύρι που ενώνει τις δύο όχθες του ποταμού Τσικνιά. Κτίστηκε κατά το 1355 με 1432.
Κτίσμα του 1910 είναι το πετρόχτιστο παλιό κοινοτικό ελαιοτριβείο, που πλέον λειτουργεί σαν «Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας». Κάθε χρόνο το επισκέπτονται χιλιάδες τουρίστες αλλά και σχολεία, καθώς είναι ενταγμένο σε ένα ευρύτερο δίκτυο μουσειακών χώρων. Στο κυρίως κτίριο δίδεται έμφαση στα τρία βασικά στάδια της παραγωγής ελαιολάδου, ενώ στις παλιές αποθήκες παρουσιάζεται κύκλος εργασιών της παραγωγής. Επίσης, υπάρχει αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, κυλικείο, υπαίθριο αμφιθέατρο και πωλητήριο.
Μόλυβος: Υμνος στην ομορφιά
Σήμα κατατεθέν της πόλης το κάστρο της, εντυπωσιάζει επάνω στον βράχο, με το γραφικό λιμανάκι στην άκρη του οικισμού να συμπληρώνει τη μαγευτική της εικόνα
Ο Μόλυβος είναι ένας υπέροχος διατηρητέος οικισμός, σκαρφαλωμένος γύρω στο μεσαιωνικό του κάστρο που δεσπόζει στην κορυφή του βράχου. Τον Μεσαίωνα, για την αντιμετώπιση των εχθρικών επιδρομών από τη θάλασσα και της απότομης βραχώδους κλίσης του εδάφους, ο οικισμός συγκεντρώθηκε στη θέση του Κάστρου.
Η αρχιτεκτονική του χαρακτηρίζεται από τα πέτρινα παραδοσιακά κτίρια, τα έντονα βαμμένα ξύλινα παράθυρα, όλα δομημένα δίπλα σε καλντερίμια με πολύ καλά διατηρημένα λιθόστρωτα.
Τα περισσότερα σπίτια στον Μόλυβο είναι διώροφα. Εντυπωσιακά είναι τα σπίτια που βλέπουν προς τη θάλασσα, κολλημένα το ένα δίπλα στο άλλο και με τοίχους χωρίς ανοίγματα που οχύρωναν το χωριό. Τα παλαιότερα κτίρια, κτισμένα πολύ συνεκτικά δεν αφήνουν ελεύθερους χώρους στο ιστορικό κέντρο του.
Το κάστρο είναι βυζαντινής εποχής και επισκευάστηκε το 1373 από τον Φραγκίσκο Γατελούζο. Είναι το δεύτερο κάστρο της Λέσβου σε επιβλητικότητα και έκταση. Η αγορά απλώνεται σε δύο δρόμους που συγκλίνουν σε μία μικρή πλατεία. Είναι ο ζωτικός χώρος της οικονομικής ζωής και ταυτόχρονα τόπος συνάντησης για τους ντόπιους. Η βρύση που υπάρχει στο κτίριο του παλιού Διοικητηρίου φτιαγμένη το 1898 είναι ένα ψηλό ορθογώνιο κτίσμα, φτιαγμένο από καλοπελεκημένη πέτρα, με δύο κρήνες, πεσσούς και επίκρανα. Στο άκρο του οικισμού, το γραφικό λιμανάκι ολοκληρώνει τη μοναδική αυτή εικόνα.
Ο Μόλυβος ήταν πάντα πόλος έλξης καλλιτεχνών και στο παλιό αρχοντικό Κράλλη στεγάζεται το παράρτημα της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών. Οι έντονες πολιτικοκοινωνικές ζυμώσεις του 18ου αιώνα είχαν επιδράσεις και επάνω στην εκκλησιαστική αρχιτεκτονική της εποχής.
Από σχετικές μελέτες, προκύπτει ότι οι εκκλησίες της εποχής πρέπει να είχαν κτιστεί στις θέσεις παλαιότερων εκκλησιών. Χαρακτηριστικό δείγμα η βασιλική του Ταξιάρχη που κτίστηκε το 1795 και είναι ένα από τα σημαντικότερα αρχιτεκτονικά μνημεία του Μολύβου.
Πέτρινες βρύσες και ανάγλυφες επιγραφές

Αλλά και μετά το 1821, η εκκλησιαστική αρχιτεκτονική γνωρίζει ξανά καινούργια ακμή. Διαφαίνονται πια οι νεοκλασικές τάσεις που εισχωρούν στο νησί, όπως στον Αγιο Παντελεήμονα που κτίστηκε το 1844 και είναι έργο του Στρατήγη Καρέκου από την Ανεμότια.
Περπατώντας στον Μόλυβο, βλέπεις με τα μάτια του Σ. Μυριβήλη το σπίτι της «Δασκάλας με τα χρυσά μάτια», με τα μάτια του Α. Εφταλιώτη την ομορφιά του τόπου, το σπίτι του, τα αρχοντικά, τις πέτρινες βρύσες με τις ανάγλυφες επιγραφές και διακοσμήσεις, και παγιδεύεσαι στη μαγεία του Ηλία Βενέζη συναντώντας το ασκητήριο της περισυλλογής του.
Μοναδική εικόνα, το δειλινό με το υπέροχο ηλιοβασίλεμα στο γραφικό λιθόστρωτο λιμανάκι με το φως να παίζει θαυμάσια παιχνίδια πέφτοντας πάνω στα πολύχρωμα σπίτια του Μόλυβου.
Αξίζει να δείτε το αρχαϊκό τείχος και το ρωμαϊκό υδραγωγείο, κτίσματα της αρχαίας πόλης του Μόλυβου καθώς και το χτιστό θόλο του Χαμάμ στην Εφταλού, που βρίσκεται 5 χιλιόμετρα από τον Μόλυβο. Επίσης στο Δημαρχείο του Μόλυβου στεγάζεται αρχαιολογική συλλογή.
Πέτρα: Ηλιοβασίλεμα από τον... βράχο
Εδρα του ομώνυμου δήμου, με 3.600 μόνιμους κατοίκους, βρίσκεται στη «σκιά» της Παναγιάς της Γλυκοφιλούσας
Σε μια μεγάλη αμμουδερή αγκαλιά, γύρω από έναν μεγάλο βράχο που έδωσε και το όνομά του στον οικισμό βρίσκεται η Πέτρα, ακόμα ένα καλοκαιρινό καταφύγιο του νησιού, που είναι πολύ γνωστή για την εκκλησία της Παναγίας της Γλυκοφιλούσας, χτισμένης στην κορυφή του βράχου.
Ο ναός αυτός βρίσκεται χτισμένος πάνω στον βράχο, περίπου στο κέντρο του χωριού, ύψους σαράντα σχεδόν μέτρων. Ο βράχος αυτός απότομος και απλησίαστος, πλαισιώνεται από τη βορινή του πλευρά με 114 σκαλοπάτια, που είναι σκαλισμένα πάνω στον βράχο με κόπο και εξαιρετική τέχνη. Γύρω στα 1500 ο βράχος αυτός αποτελούσε ένα είδος οχυρού υπό την ηγεμονία των Γατελούζων στη Λέσβο. Το χωριό διατηρεί το παραδοσιακό του χρώμα με τα πετρόχτιστα σπίτια, τις στέγες με τα κεραμίδια και τα λιθόστρωτα δρομάκια του, διαθέτει όμως και τις πιο σύγχρονες ανέσεις για τον επισκέπτη του.
Η μεγάλη αμμουδιά που απλώνεται κατά μήκος του κεντρικού δρόμου είναι μία από τις ομορφότερες του νησιού και προσφέρεται για όλες τις θαλασσινές απολαύσεις. Η δύση του ηλίου στην παραλία αυτή είναι ένα θέαμα μοναδικό που αξίζει να το θαυμάσετε και από το Πετρί, ένα χωριουδάκι που βρίσκεται στον λόφο πάνω από την Πέτρα και θα σας μεταφέρει σε άλλες εποχές. Αξίζει επίσης να επισκεφθείτε, σε μικρή απόσταση από την Πέτρα, την Αναξο, μια μεγάλη αμμουδιά γεμάτη παραλιακά ταβερνάκια και καφενεία.
Στο κέντρο σχεδόν του χωριού, βρίσκεται ο ναός του Αγίου Νικολάου, κάτω από έναν βαθύσκιωτο γεροπλάτανο. Μονόκλιτη βασιλική με τρία στρώματα τοιχογραφιών. Επίγραμμα αναφέρεται στον ζωγράφο Νικόλαο Φίτζη από την Πελοπόννησο που «ευπρέπισε» τον ναό το 1721.
Καλλονή: Εχει και το... όνομα
Επίνειο της Καλλονής είναι η Σκάλα, ένας γραφικός οικισμός με καταγάλανα νερά, όπου ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει και τους ονομαστούς θαλασσινούς μεζέδες
Στο κέντρο του νησιού βρίσκεται η κωμόπολη της Καλλονής. Η προνομιακή της θέση μέσα σε έναν απέραντο εύφορο κάμπο και στον μυχό του Κόλπου της Καλλονής τη βοήθησε να αναδειχθεί σε σημαντικό εμπορικό και διοικητικό κέντρο της περιοχής.
Η ιστορία της ξεκινά από πολύ παλιά, όπως μαρτυρούν οι αρχαιολογικές έρευνες, ενώ η ονομαστή Μονή Λειμώνος με το πλούσιο αρχείο βιβλίων και χειρόγραφων που διαθέτει αποδεικνύει την πολιτιστική και πνευματική πορεία του τόπου μέσα στον χρόνο.
Σε μια μεγάλη έκταση ανάμεσα στον κάμπο και τον Κόλπο της Καλλονής εκτείνεται και ένας από τους πιο σημαντικούς υδροβιότοπους της Ελλάδας. Το επίνειο της Καλλονής είναι η Σκάλα Καλλονής, ένας γραφικός οικισμός μπροστά στα γαλανά νερά του Κόλπου. Εκεί ο επισκέπτης μπορεί να φιλοξενηθεί σε ένα από τα σύγχρονα ξενοδοχειακά συγκροτήματα που του προσφέρουν ποικίλες ανέσεις και δυνατότητες, μπορεί να απολαύσει τους ονομαστούς θαλασσινούς μεζέδες και να διασκεδάσει στα παραθαλάσσια νυχτερινά κέντρα που υπόσχονται βραδιές κεφιού δίπλα στο κύμα.
Πριν από την Καλλονή, συναντάμε την πανέμορφη Αγία Παρασκευή, όπου γίνεται το πασίγνωστο πανηγύρι του ταύρου, κάθε καλοκαίρι. Ο κάμπος της Καλλονής, που είναι η μεγαλύτερη πεδιάδα του νησιού, με τα πολλά νερά, το πλούσιο χώμα, τον ήλιο που τον ζεσταίνει 3.000 ώρες τον χρόνο και την πρωινή του δροσιά της «εέρσα», όπως την υμνεί η μεγάλη ποιήτρια Σαπφώ. Αξίζει κανείς να επισκεφτεί τον υδροβιότοπο της περιοχής με «κατοίκους» τα πιο σπάνια είδη. Σε μικρή απόσταση από τον οικισμό, βρίσκονται δύο μονές, που θα πρέπει να επισκεφθείτε. 3 χλμ. Β.Δ., η μονή Λειμώνος. Χτίστηκε το 1523 από τον Μητροπολίτη Μηθύμνης Ιγνάτιο Αγαλιανό, του οποίου το όνομα τιμάται σήμερα.
Αρίσβη και Αχλαδερή

Το Καθολικό της τιμάται στο όνομα των Παμμεγίστων Ταξιαρχών και είναι ένας επιβλητικός ναός ρυθμού τρίκλιτης βασιλικής, με ξυλόγλυπτο επίχρυσο τέμπλο, ενώ στην εσωτερική του επιφάνεια υπάρχουν τοιχογραφίες αγιορείτικης τεχνοτροπίας του 1800.
Διαθέτει πλούσια βιβλιοθήκη με 5.000 τόμους -από το 1502 έως σήμερα-, χειρόγραφα από τον 9ο έως τον 19ο αιώνα, πατριαρχικά συγίλια και σουλτανικά φιρμάνια. Το αρχαιότερο βιβλίο είναι ένα Ευαγγέλιο του 9ου αιώνα, γραμμένο με χρυσόξανθο μελάνι.
Η μονή της Παναγίας Μυρσινιώτισσας βρίσκεται σε μικρή απόσταση (4 χλμ.) από την περιοχή Καλλονής. Είναι εξαρτώμενη από την Ιερά Μονή Λειμώνος, βυζαντινού ρυθμού, η οποία ανασυστήθηκε από τον Αγιο Ιγνάτιο (1523) προς τιμή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Στο εσωτερικό της υπάρχουν ανεκτίμητης αξίας φορητές εικόνες βυζαντινής τεχνοτροπίας, παλαιό ξυλόγλυπτο τέμπλο και σημαντικές τοιχογραφίες.
Γραφικά χωριά στην περιοχή της Καλλονής είναι η Αγία Παρασκευή, γνωστή για το πανηγύρι του ταύρου, η Αρίσβη και τα Παράκοιλα.
Σημαντικό είναι επίσης να αναφέρουμε ότι στην περιοχή Αχλαδερή βρίσκονται τα ερείπια της αρχαίας Πύρρας, τα οποία είναι μέσα στη θάλασσα και είναι ορατά.
Ερεσός: Πατρίδα της Σαπφώς
Στη Σκάλα Ερεσού με την πανέμορφη και διάσημη παραλία της και στο Σίγρι με το παγκόσμια γνωστό απολιθωμένο δάσος του
Τριγυρισμένος από άγονα ηφαιστειογενή βουνά, ο κάμπος της Ερεσού, φαντάζει σαν γη της επαγγελίας. Μια όαση δροσιάς, ένα τοπίο γεμάτο αντιθέσεις, όπου το γαλάζιο σμίγει με το πράσινο και το παρελθόν σμίγει με το παρόν.
Ο μεγαλύτερος οικισμός της περιοχής αυτής είναι η Ερεσός, πατρίδα της αρχαίας ποιήτριας Σαπφώς, που αποτελεί τη χειμερινή κατοικία των κατοίκων. Το καλοκαίρι η ζωή μεταφέρεται στη Σκάλα Ερεσού, ένα σύγχρονο οργανωμένο θερινό θέρετρο.
Μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες, τεράστια παραλία ιδανική για θαλάσσια σπορ και παιχνίδια στην άμμο, παραλιακά ταβερνάκια και καφετέριες για γευστικές απολαύσεις και χαλάρωση και κεντράκια για νυχτερινό ξεφάντωμα.
Η περιοχή προσφέρεται για διάφορες εκδρομές και εξορμήσεις στη φύση. Η ιστορική περιοχή της Βίγλας με τα απομεινάρια του παλιού κάστρου, η Μονή Υψηλού με τη φανταστική θέα όλου σχεδόν του νησιού και ο παραθαλάσσιος οικισμός του Σιγρίου με τις παραδοσιακές ψαροταβέρνες είναι μερικά από τα μέρη που δεν πρέπει να χάσετε.
Κάποιο βραδάκι αφήστε για λίγο την παραλία και ανεβείτε στο χωριό Βατούσα. Ενα εντυπωσιακό δείγμα οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης της Λέσβου τον περασμένο αιώνα. Εντυπωσιακά αρχοντικά, εκκλησιές μοναδικές.
Θα το καταλάβετε πιο έντονα καθώς περιδιαβαίνετε τις αίθουσες του Πνευματικού Κέντρου του χωριού (Αρχοντικό Γώγου) που στεγάζει σπάνιες εκδόσεις, φωτογραφίες από τη ζωή της κωμόπολης και αντικείμενα λαϊκής τέχνης.
Αφιερώστε και δυο - τρεις ώρες για μια επίσκεψη στο Σίγρι, με το παγκόσμια γνωστό απολιθωμένο δάσος. Δημιουργήθηκε πριν από 15 με 20 εκατομμύρια χρόνια, αποτέλεσμα ηφαιστειακής δράσης στην περιοχή.
Το Πάρκο του Απολιθωμένου Δάσους που μπορείτε να επισκεφθείτε, καλύπτει έκταση 286 στρεμμάτων, σε μια ειδικά διαμορφωμένη βουνοπλαγιά. Προτιμήστε τις πρωινές ώρες.
Πλωμάρι - Γέρας: Το... λιμάνι του ούζου
Αρτια εξοπλισμένα ξενοδοχεία κάθε κατηγορίας, ταβέρνες, ζαχαροπλαστεία με παραδοσιακά παρασκευάσματα και κέντρα διασκέδασης με νησιώτικη μουσική
Μια σχετικά νέα πόλη που κτίστηκε το 1842, όταν σταμάτησαν οι πειρατικές διαδρομές και οι κάτοικοι κατέβηκαν στη θάλασσα από το Μεγαλοχώρι (11 χλμ. βόρεια). Με τα χρόνια το Μεγαλοχώρι υποβαθμίστηκε και το Πλωμάρι έγινε πρωτεύουσα της επαρχίας.
Είναι σημαντικό λιμάνι με μεγάλη εμπορική και τουριστική κίνηση, πνευματική ζωή πολλά αξιοθέατα και ωραίες παραλίες. Το διασχίζει ο χείμαρρος Σεδούντας, γι αυτό παλαιότερα λεγόταν και Ποταμός, ενώ η ονομασία Πλωμάρι αποδίδεται, κατά μία εκδοχή, στο φυτό φλώμος.
Το Πλωμάρι συνδυάζει την ηρεμία των διακοπών και τη ζωντάνια της αναψυχής.
Μουσείο ούζου

Η φιλοξενία στη νησιώτικη αυτή γωνιά της Ελλάδας, αποτελεί δεδομένο της καθημερινής ζωής των κατοίκων του. Εδώ θα βρείτε άρτια εξοπλισμένα ξενοδοχεία κάθε κατηγορίας, με όλες τις προσφερόμενες υπηρεσίες, παραλιακές ταβέρνες, ζαχαροπλαστεία με παραδοσιακά παρασκευάσματα και κέντρα διασκέδασης με σύγχρονη και ζωντανή νησιώτικη μουσική.
Εδώ όμως θα βρείτε και πολλές ποτοποιίες με μεγάλη παράδοση στην παραγωγή ούζου. Το ούζο Πλωμαρίου είναι πασίγνωστο και εξαιρετικό, γι αυτό πρέπει οπωσδήποτε να το δοκιμάσετε. Στο Πλωμάρι της Λέσβου, εκεί που παράγεται το ονομαστό ούζο με την τοπική ποικιλία γλυκάνισου, βρίσκεται και το μοναδικό μουσείο στον κόσμο αφιερωμένο στο ούζο.
Το προσφιλές αυτό ποτό των Ελλήνων και των ξένων που το έχουν δοκιμάσει, είναι προπάντων ένα γνήσιο ελληνικό προϊόν.
Σύμφωνα με τον Κανονισμό της Ευρωπαϊκής Ενωσης (1576/1989), το ούζο αναγνωρίστηκε και κατοχυρώθηκε ως ελληνικό προϊόν, και η Ελλάδα κατέστη η μοναδική χώρα που δικαιούται να το παράγει.
Το Μουσείο Ούζου ανήκει στην οικογένεια Βαρβαγιάννη, η οποία ασχολείται με την παραγωγή του ούζου αποστάγματος 100% από το 1860.
Ο κόλπος των ελαιώνων

Ο κόλπος της Γέρας βρίσκεται στο νοτιοανατολικό τμήμα του νησιού, σε μια περιοχή προικισμένη με μοναδικές ομορφιές. Πρόκειται για έναν κλειστό κόλπο, ο οποίος επικοινωνεί με το Αιγαίο μέσω ενός στενού καναλιού.
Η περιοχή είναι κατάφυτη από ελαιώνες, ενώ κατά μήκος των ακτών του κόλπου έχουν σχηματιστεί υφάλμυρα έλη στο Λάρσο, στη Χαραμίδα και στο Ντίπι, τα οποία, μαζί με τον ποταμό Ευεργέτουλα, δημιουργούν έναν σημαντικό υδροβιότοπο.
Η ευρύτερη περιοχή της Γέρας διακρίνεται τις εναλλαγές των τοπίων της, που την καθιστούν ιδανική για φυσιολατρικές διαδρομές. Τα οδοιπορικό στη Γέρα ξεκινάει από τα Λουτρά, τα Κουντουρούδια και το Πυργί.
Στη θέση Λάρσο, στις βορειοανατολικές ακτές, θα δείτε τα ερείπια από τα πελασγικά κτίσματα, τις λεγόμενες «Λαρισσαίες Πέτρες». Στην κορυφή του κόλπου βρίσκεται το Ντίπι, ένας μικρός ψαράδικος οικισμός με μικρό λιμανάκι.
Στη συνέχεια της διαδρομής θα φτάσετε στα Πηγαδάκια, μια ήσυχη ακτή όπου θα έχετε την ευκαιρία να απολαύσετε στις παραθαλάσσιες ταβέρνες φρέσκα ψάρια του κόλπου.
Ευεργετούλα: Εικόνες από το παρελθόν
Δήμος που δημιουργήθηκε το 1999, απέχει 17,5 χλμ. από τη Μυτιλήνη και αποτελείται από εφτά χωριά
Ο Δήμος Ευεργέτουλα δημιουργήθηκε το 1999 και αποτελείται από επτά χωριά, τον Ασώματο, το Ιππειος, τα Κεραμειά, τους Λάμπους Μύλους, τη Συκούντα, το Κάτω Τρίτος και τη Μυχού.
Εδρα του δήμου είναι η Συκούντα, έχει πληθυσμό 368 κατοίκους και απέχει 17,4 χιλιόμετρα από τη Μυτιλήνη.
Στην είσοδο του χωριού βρίσκεται από αριστερά το νεόκτιστο Δημαρχείο και στα δεξιά το Κ.Ε.Π. του δήμου το οποίο στεγάζεται στο παλιό δημοτικό σχολείο που λειτουργούσε περίπου μέχρι το 2000.
Στο κέντρο του χωριού δεσπόζει η εκκλησία που είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου.
Ο ναός αυτός επέζησε μέχρι τους φοβερούς σεισμούς, οι οποίοι τον Φεβρουάριο του 1867 κατέστρεψαν την πόλη της Μυτιλήνης και πολλά χωριά της Λέσβου.
Η δεύτερη εκκλησία που ιδρύθηκε το 1870 έχει ρυθμό τρίκλιτης βασιλικής και έχει υποστεί πολλές επισκευές και ανακαινίσεις. Συνεχίζοντας τον κύριο δρόμο από την εκκλησία συναντάμε την πλατεία της Συκούντας.
Το παλιό γεφύρι

Εκεί σήμερα λειτουργεί ένα καφενείο, ένα παντοπωλείο και ένα αρτοποιείο. Στη δεκαετία του 80 λειτουργούσαν πέντε καφενεία, τέσσερα παντοπωλεία και ένα κρεοπωλείο.
Γεροντότεροι κάτοικοι θυμούνται άλλα δύο καφενεία σε σοκάκια του χωριού που τα ονόμαζαν «ντεκέδες» αλλά και τρία αρτοποιεία, μύλο για τα σιτηρά, ελαιόμυλο, καθώς και καμίνι για την κατασκευή κεραμίδων. Σ ένα οικόπεδο υπάρχουν ακόμα μεγάλες παλιές μυλόπετρες και κάποιοι ηλικιωμένοι αναφέρουν ότι πρόκειται για πέτρες ενός ελαιόμυλου ζωοκίνητου. Παλαιότερα από το μέσον του χωριού περνούσε χείμαρρος που το χώριζε στα δύο.
Τα δύο αυτά μέρη του χωριού επικοινωνούσαν με ένα παλιό γεφύρι που δεν υπάρχει πια, όπως δεν υπάρχουν τα πλακόστρωτα σοκάκια που έχουν μετατραπεί σε τσιμεντένια, ούτε βέβαια οι έξι έως εφτά παραδοσιακές βρύσες.
Πολίχνιτος - Βατέρα - Αγιάσος: Καταφύγιο γαλήνης
Η περιοχή, που φημίζεται για τις θερμές ιαματικές της πηγές, αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια δυναμικά και αποτελεί δημοφιλή τουριστικό προορισμό
Η γοητευτική κωμόπολη του Πολιχνίτου απέχει 45 χλμ. από τη Μυτιλήνη. Η περιοχή φημίζεται για τις θερμές ιαματικές της πηγές, οι θεραπευτικές ιδιότητες των οποίων ήταν γνωστές από την αρχαιότητα. Χαρακτηριστικό του Πολιχνίτου είναι τα πέτρινα σπίτια. Μια βόλτα στον οικισμό θα σας γεμίσει με μοναδικές εικόνες του χθες και του σήμερα του τόπου. Η περιοχή του Πολιχνίτου κατοικείται από τα πανάρχαια χρόνια. Στη θέση Χαλικιές, βρέθηκαν τα ερείπια οικισμού που χρονολογείται από την εποχή του χαλκού.
Ενώ στη θέση Κουτήρ εντοπίστηκαν τα λείψανα της μεγαλύτερης προϊστορικής πόλης της Λέσβου.
Μάλιστα υποθαλάσσιες έρευνες έδειξαν ότι τα ερείπια του προϊστορικού οικισμού φτάνουν ως τον κόλπο της Καλλονής. Θα κολυμπήσετε στις παραλίες της Νυφίδας και της Σκάλας. Η παραλία Νυφίδα ανήκει στις δημοφιλείς πλαζ της Λέσβου, καθώς εδώ πραγματοποιούνται και κολυμβητικοί αγώνες.
Τα τελευταία χρόνια η περιοχή αναπτύσσεται τουριστικά και σιγά σιγά μεταμορφώνεται σε τουριστικό θέρετρο. Ηδη λειτουργούν ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια που προσφέρουν άνετη διαμονή στους επισκέπτες τους.
Μια παραλία που δεν... τελειώνει

Τα Βατερά είναι ο παραθαλάσσιος οικισμός του χωριού Βρίσα, που ξεχωρίζει για τα παλιά πέτρινα σπίτια του. Στα Βατερά θα βρείτε μια από τις ωραιότερες παραλίες του νησιού.
Η εκτεταμένη αμμουδιά του αρχίζει από τον οικισμό και καταλήγει στο ακρωτήριο του Αγίου Φωκά. Εκεί υπήρχε αρχαίο λιμάνι.
Τα Βατερά βρίσκονται στο νότιο τμήμα της Λέσβου σε απόσταση 50 χλμ. από την πρωτεύουσα και είναι μια περιοχή που αναπτύσσεται στον τομέα του τουρισμού με ραγδαίους ρυθμούς. Θα βρείτε ξενοδοχεία και συγκροτήματα ενοικιαζόμενων δωματίων που προσφέρουν στους επισκέπτες τους όλες τις ανέσεις.
Στο χωριό Βρίσα αλλά και γύρω από την παραλία των Βατερών λειτουργούν ταβέρνες στις οποίες θα γευθείτε τις μοναδικές νοστιμιές της λεσβιακής κουζίνας.
Ενα ορεινό στολίδι

Η Αγιάσος είναι ένα γραφικό χωριό κτισμένο στους πρόποδες του Ολύμπου, του υψηλότερου βουνού της Λέσβου. Βρίσκεται στο νότιο τμήμα του νησιού και απέχει 28 χλμ. από τη Μυτιλήνη. Πρόκειται για ένα πανέμορφο ορεινό χωριό κτισμένο σε μια καταπράσινη περιοχή, που γοητεύει τους επισκέπτες του.
Ο οικισμός της Αγιάσου που έχει χαρακτηριστεί διατηρητέος, εντυπωσιάζει με την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική του. Μια βόλτα στα στενά λιθόστρωτα δρομάκια θα σας γεμίσει ξεχωριστές εικόνες.
Ενα μοναδικό στολίδι της περιοχής είναι η βυζαντινή εκκλησία της Παναγίας, που χρονολογείται από το 1170. Στο εσωτερικό της φυλάσσεται η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Βρεφοκρατούσας, που θεωρείται έργο του Ευαγγελιστή Λουκά. Στο νησί την έφερε ο ιερομόναχος Αγάθων στις αρχές του 8ου αιώνα από τα Ιεροσόλυμα.
Στο συγκρότημα της εκκλησίας λειτουργεί εκκλησιαστικό μουσείο στο οποίο θα δείτε σπάνια θρησκευτικά κειμήλια και λαογραφικό μουσείο στο οποίο εκτίθενται έργα λαϊκής τέχνης και αντικείμενα καθημερινής χρήσης της παραδοσιακής ζωής των κατοίκων. Κατά την περιήγησή σας στην περιοχή θα εντυπωσιαστείτε από τα υπέροχα τοπία που θα αντικρίσετε. Κατάφυτες εκτάσεις από πεύκα, πλατάνια και καστανιές, άφθονα τρεχούμενα νερά και πολύχρωμα λουλούδια ζωντανεύουν μπροστά στα μάτια σας τον ωραιότερο πίνακα ζωγραφικής.
Στον λόφο Καστέλι, σε υψόμετρο 600 μ., θα θαυμάσετε την ανεπανάληπτη θέα, θα δείτε τα ερείπια του βυζαντινού φρουρίου και την εκκλησία του Αγίου Προκοπίου που κτίστηκε τον 17ο αιώνα και έχει αξιόλογες βυζαντινές εικόνες. Αν προτιμάτε το βουνό από τη θάλασσα, τότε η διαμονή στην Αγιάσο θα σας μείνει αξέχαστη. Στο χωριό θα βρείτε ενοικιαζόμενα δωμάτια τα οποία προσφέρουν άνετη διαμονή κοντά στην υπέροχη φύση.

Πηγή: Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ