Πέμπτη 10 Δεκεμβρίου 2009

Αρχαίο λάπτοπ από την Ήπειρο


Είκοσι  επτά οδοντωτούς τροχούς περιείχε το εικονιζόμενο θραύσμα  από τον μυστηριώδη Μηχανισμό των  Αντικυθήρων, που σύμφωνα με νέα στοιχεία  είχε «πατρίδα» την Ήπειρο. Μελετητές του  Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κατασκεύασαν αντίγραφό του σε πραγματικές διαστάσεις (32Χ16Χ10 εκατοστά), το  οποίο εκτίθεται στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών


O Μηχανισμός των Αντικυθήρων, το αρχαιότερο- αναλογικό- λάπτοπ, μπορεί πλέον να μετονομαστεί σε Μηχανισμό της Ηπείρου ή της Κέρκυρας ή του αρχαίου Βουθρωτού. Γιατί μπορεί να πήρε το όνομά του από τον τόπο όπου βρέθηκε, γεννήθηκε όμως πολύ βορειότερα, ίσως στην αρχαία Δωδώνη, το αρχαίο Βουθρωτό ή την Κέρκυρα. «Πρόκειται ουσιαστικά για τον πρώτο στον κόσμο αναλογικό υπολογιστή που κατασκευάστηκε πριν από 2.000 χρόνια και υπολόγιζε με απόλυτη ακρίβεια τη θέση του Ήλιου, της Σελήνης και των πλανητών, προέβλεπε εκλείψεις και προσδιόριζε την ημερομηνία τέλεσης των αρχαίων στεφανιτών αγώνων (σ.σ.: στους οποίους οι νικητές αθλητές στεφανώνονταν) της εποχής», εξηγεί στα «ΝΕΑ» ο καθηγητής του Τμήματος Φυσικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Γιάννης Σειραδάκης, που εποπτεύει τη μοναδική ανά τον κόσμο διδακτορική διατριβή για τον πολυσυζητημένο μηχανισμό, η οποία εκπονείται με ειδική υποτροφία του ΑΠΘ. Προσδιόριζε δε, όπως φαίνεται, ιδιαιτέρως την εποχή τέλεσης των στεφανιτών αγώνων στη Βορειοδυτική Ελλάδα. Από τότε που βρέθηκε από σφουγγαράδες σε όρμο των Αντικυθήρων, πριν από 108 χρόνια, κάποιοι μελετητές είχαν εικάσει πως ο μηχανισμός προερχόταν από τη Ρόδο και Ρόδιους τεχνίτες της εποχής- σχεδόν έναν αιώνα πριν από τη γέννηση του Χριστού. Άλλοι πως προερχόταν από την Αθήνα και απλώς χάθηκε στον δρόμο για τα Κύθηρα... Η επιχείρηση αποκρυπτογράφησης του μυστηριώδους μηχανισμού των Αντικυθήρων, του οποίου η «καταγωγή» τοποθετείται με βάση τα νέα στοιχεία μεταξύ Κέρκυρας- Δωδώνης- Βουθρωτού, θα συνεχιστεί «επ΄ άπειρον και θα εξάγονται άπειρα συμπεράσματα», όπως είπε στα «ΝΕΑ» ο καθηγητής Γιάννης Σειραδάκης.  Η διδακτορική εργασία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης άρχισε πριν από ενάμιση χρόνο και μέχρι σήμερα προχώρησε στην εξαγωγή του βασικού συμπεράσματος για την προέλευση, αλλά και την τεχνική που ακολουθήθηκε στη δημιουργία του. Σύμφωνα με τον καθηγητή Γιάννη Σειραδάκη, αλλά και το μέλος της συμβουλευτικής επιτροπής της διδακτορικής εργασίας Στέλλα Δρούγου, καθηγήτριας Αρχαιολογίας του ΑΠΘ, οι στεφανίτες αγώνες αναγράφονται στην κυκλική κλίμακα του μηχανισμού- οι πιο γνωστοί ήταν τα Ίσθμια, οι Ολυμπιακοί, τα Πύθια και τα Νέμεα- αλλά προστίθενται και αυτοί της Δωδώνης, με την ονομασία της περιοχής και της εποχής, Νάια ή Νάα. Στην πίσω πλευρά των σπειρών του μηχανισμού, στον λεγόμενο «κύκλο του Μέτωνα», αναγράφονται οι συνοδικοί μήνες με 235 υποδιαιρέσεις και σε κάθε υποδιαίρεση αναγράφεται το όνομα κάθε μήνα (Αγριάνιος, Ευκλείος κ.ά.- με αντιστοιχίες στις σημερινές ονομασίες των μηνών). Οι ονομασίες των μηνών, όπως αυτές αναγράφονται στον Μηχανισμό των Αντικυθήρων, δεν παραπέμπουν σε ονομασίες «νοτίων» πόλεων (Αθήνα, Ρόδος, Έφεσος, Πέργαμος κ.ά.), αλλά μόνο σε αντίστοιχες της Βορειοδυτικής Ελλάδας. Εξάλλου, το σημείο όπου παραπέμπουν οι πλανήτες, με βάση την τοποθέτησή τους στον μηχανισμό, είναι νότια ή ανατολικά. Καθώς οι εν λόγω πλανήτες τότε ήταν ορατοί μόνο από το γεωγραφικό πλάτος που περικλείει τη Βορειοδυτική Ελλάδα. Σύμφωνα δε με τα πρώτα συμπεράσματα της μελέτης του «αρχαιότερου υπολογιστή», όπως χαρακτηρίστηκε ο μηχανισμός, στην κατασκευή των σπειρών του δεν χρησιμοποιήθηκε η γνωστή τότε «τέλεια» μέθοδος του μαθηματικού Αρχιμήδη (η ακτίνα της σπείρας είναι αντίστοιχη με τη γωνία περιστροφής της), αλλά η απλούστερη και λιγότερο ακριβής μέθοδος των ημικυκλίων.

Ιστορία μυστηρίου

Το 1901, Συμιακοί σφουγγαράδες που επέστρεφαν από τη Λιβύη έπεσαν σε φουρτούνα και έδεσαν σε όρμο έξω από τα Αντικύθηρα. Βούτηξαν και σε βάθος 60 μέτρων εντόπισαν μεγάλο ρωμαϊκό ναυάγιο με αγάλματα και ένα κουτί με μπρούντζινα και ξύλινα μέρη. Το 1902, ο αρχαιολόγος- διευθυντής του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου Βαλέριος Στάης διαπίστωσε ότι ένα από τα ευρήματα είχε οδοντωτούς τροχούς και επιγραφές με αστρονομικούς όρους. Ακολούθησαν δεκάδες μελέτες και δημοσιεύσεις Ελλήνων και ξένων επιστημόνων που «είδαν» τον μυστηριώδη μηχανισμό ως Αστρολάβο, δρομόμετρο, πλανητάριο, αστρονομικό ή ναυτικό ρολόι κ.ά.

Πηγή: Εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ

Δευτέρα 7 Δεκεμβρίου 2009

Tο θέατρο των Aχαρνών... περιμένει τις απαλλοτριώσεις

Eνα από τα παλιότερα και πιο καλοδιατηρημένα θέατρα της Aττικής, το θέατρο των Aχαρνών, θα αποκαλύψει τα μυστικά του μόλις ολοκληρωθούν οι απαλλοτριώσεις από το KAΣ και συνεχιστούν οι ανασκαφές της αρχαιολόγου Mαρίας Πλάτωνος, της B΄ Eφορείας Προϊστορικών και Kλασικών Aρχαιοτήτων.
Tο θέατρο των Aχαρνών... περιμένει τις απαλλοτριώσεις
H σημασία της αποκάλυψης του θεάτρου των Aχαρνών, στην οδό Σαλαμίνος, στο Mενίδι πριν από δύο χρόνια χαρακτηρίστηκε μεγάλης σημασίας, καθώς, «πέρα από το ίδιο το μνημείο αυτό καθαυτό, καθορίζει και τη θέση του κέντρου του αρχαίου δήμου».
Προς το παρόν, οι ανασκαφές έχουν διακοπεί μέχρι να συντελεστεί η απαλλοτρίωση. Tο ανασκαμμένο τμήμα καλύφθηκε προσωρινά με πρωτοβουλία της B΄ Eφορείας σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Aναστήλωσης, για να προστατευθεί από τις καιρικές συνθήκες.
«Πιστεύουμε ότι οι μελλοντικές ανασκαφές στην περιοχή αυτή θα μας προσφέρουν κι άλλες συγκλονιστικές εμπειρίες, καθώς θα αποκαλύπτονται σταδιακά ίχνη των σπουδαιότερων δημόσιων οικοδομημάτων του «πολυανθρωπότερου» Δήμου της Aττικής» σημειώνει η αρχαιολόγος Mαρία Πλάτωνος. 
Πηγή: Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ

 

Κανίβαλοι 7.000 ετών


Κανίβαλοι 7.000 ετών

Ο μαζικός κανιβαλισμός υπήρχε ως φαινόμενο στην Ευρώπη κατά τη Νεολιθική Περίοδο. Αυτό τουλάχιστον αποδεικνύεται μέσω των σπάνιων ευρημάτων-στοιχείων που ήρθαν στο φως από αρχαιολόγους σε έναν νεολιθικό οικισμό, ηλικίας 7.000 ετών, που σήμερα ονομάζεται Χάρξχαϊμ, στη Νοτιοδυτική Γερμανία. Οι επιστήμονες θεωρούν ότι ο κανιβαλισμός στην Ευρώπη θα μπορούσε να συνέβαινε σε περιόδους λιμού, καθώς η γεωργία είχε ήδη αρχίσει να εξαπλώνεται στο συγκεκριμένο μέρος του κόσμου στη διάρκεια της Νεολιθικής Περιόδου. Σύμφωνα με άρθρο που δημοσιεύεται στο τεύχος Δεκεμβρίου της επιθεώρησης για την αρχαιολογία, «Αntiquity», τα απολιθώματα περίπου 500 ανθρώπων εντοπίστηκαν στον οικισμό Χάρξχαϊμ της Ρηνανίας-Παλατινάτο και «ενδεχομένως να πραγματοποιούνταν εκεί τελετουργικά που περιελάμβαναν μαζικούς κανιβαλισμούς». Τα απολιθώματα προέρχονται, μεταξύ άλλων, από παιδιά και εγκύους. Η περιοχή ερευνήθηκε αρχικά από το 1996 έως και το 1999 και στη συνέχεια το διάστημα 2005 με 2008. Η εν εξελίξει έρευνα της ομάδας αρχαιολόγων έχει ως επικεφαλής τον ανθρωπολόγο Μπρούνο Μπουλέτσιν του Πανεπιστημίου Bordeaux της Γαλλίας, ο οποίος δήλωσε ότι τα ανθρώπινα οστά είχαν εσκεμμένα ακρωτηριαστεί, πράγμα που υποδεικνύει κανιβαλισμό. Λέγεται πως ο κανιβαλισμός στην περιοχή εμφανιζόταν στη διάρκεια τελετών όπου οι άνθρωποι έφερναν σκλάβους, αιχμαλώτους πολέμου και άλλα άτομα, για θυσίες. «Μπορεί η ανθρώπινη θυσία να είναι μια υπόθεση που δύσκολα αποδεικνύεται, αλλά έχουμε αποδείξεις ότι εκατοντάδες άνθρωποι καταναλώθηκαν μέσα σε μια σύντομη χρονική περίοδο», σημείωσε ο Μπουλέτσιν. Σκελετικές ενδείξεις δείχνουν ότι τα ανθρώπινα σώματα σφαγιάζονταν ακριβώς όπως κι αυτά των ζώων. Οργανα είχαν αφαιρεθεί, υπήρχαν σπασμένα άκρα, κομμένες γλώσσες, τομές, γρατσουνιές κ.ά. Ωστόσο είναι δύσκολο να αποδειχθεί ότι είχαν μαγειρευτεί, υποστηρίζει ο ίδιος. Οι ερευνητές πίστεψαν αρχικά ότι η μεταφορά των σωμάτων, στο Χάρξχαιμ, γινόταν για την τελετουργική ταφή τους, αλλά η γνώμη τους άλλαξε αφ ότου ανάλυσαν 217 ανακατασκευασμένα ανθρώπινα οστά, τα οποία αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον δέκα άτομα.

Πηγή: Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ