Πέμπτη 28 Μαΐου 2009

25η Μαρτίου 1821: Ο Αγώνας των Ελλήνων στη θάλασσα

Η παρουσίαση "25η Μαρτίου 1821: Ο Αγώνας των Ελλήνων στη θάλασσα" δημιουργήθηκε στα πλαίσια του προγράμματος ΟΙΚΑΔΕ για χρήση των σχολείων που συμμετέχουν στην ομάδα.
Περισσότερα ...

Τετάρτη 20 Μαΐου 2009

Ιστορικές Αναδρομές Απριλίου 2009

Ο δημοσιογράφος της Καθημερινής, Μιχάλης Κατσίγερας παρουσιάζει τα σημαντικότερα ιστορικά γεγονότα του Απριλίου. Οι ιστορικές αναδρομές του Μιχ. Κατσίγερα παρουσιάζονται την πρώτη Δευτέρα κάθε μήνα.
Για το μήνα Απρίλιο ο Μιχάλης Κατσίγερας είπε:
Στις 2 Απριλίου του 1919, δολοφονείται στο Μεξικό ο Εμιλιάνο Ζαπάτα, ο μεγάλος επαναστάτης - «αγροτιστής» του Μεξικού στις αρχές του 20ου Αιώνα. Δρα στο Νότο, σε παράλληλη δράση με τον Πάντσο Βίλα που δρα στον Βορρά.
Στις 4 Απριλίου του 1939, ιταλικά στρατεύματα αποβιβάζονται και κατακτούν άνευ πολέμου την Αλβανία. Είναι η πρώτη και ενδεχομένως μοιραία κίνηση του Μουσολίνι για επέκταση της ιταλικής κυριαρχίας, αυτή τη φορά στη Βαλκανική, καθώς είχε προηγηθεί η Αβησσυνία το 1935, με τη σχετική ανοχή των άλλων αποικιακών δυνάμεων. Είναι η μοιραία κίνηση η οποία θα οδηγήσει αργότερα ως συνέπεια, στον πόλεμο εναντίον της Ελλάδος και θα είναι η αρχή του τέλους για τον ιταλικό φασισμό.
Στις 4 Απριλίου του 1949, 12 κράτη στην Ουάσινγκτον από τα οποία τα 11 είναι δημοκρατικά και ένα είναι δικτατορικό, συνυπογράφουν το Σύμφωνο του Βορείου Ατλαντικού, αυτό που σήμερα ονομάζουμε ΝΑΤΟ. Το ΝΑΤΟ, είναι ένας συνασπισμός πολιτικός και στρατιωτικός που είχε ως σκοπό να αντιμετωπίσει την επιθετικότητα και την πίεση της άλλης μεγάλης υπερδύναμης, που είχε προκύψει από τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, της Σοβιετικής Ένωσης. Το παράδοξο στην ιστορία του ΝΑΤΟ είναι πως η πρώτη του στρατιωτική επέμβαση έγινε το 1995 και όχι για να αντιμετωπίσει τους Σοβιετικούς, καθώς είχαν ήδη καταρρεύσει από το 1989, αλλά για να «τσακίσει» ότι είχε απομείνει από την Γιουγκοσλαβία και ουσιαστικά την Σερβία.
Στις 28 Απριλίου του 1969, ο πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας, στρατηγός Ντε Γκωλ, υποβάλει την παραίτησή του καθώς είχε προτείνει τη μεταρρύθμιση της γερουσίας και της περιφερειακής διοίκησης και οι προτάσεις του απορρίφθηκαν, μετά από δημοψήφισμα. Είχε προσπαθήσει με αυτό τον τρόπο να απαντήσει στο αίτημα της γαλλικής κοινωνίας για εκσυγχρονισμό της Γαλλίας, όπως αυτός προέκυπτε από τη μεγάλη εκείνη κίνηση του Μάη του ΄68. Έτσι ο στρατηγός Ντε Γκωλ, τελείωνε τη λαμπρή πολιτική του καριέρα η οποία είχε αρχίσει κατά την έναρξη του πολέμου όταν έγινε υφυπουργός Αμύνης και άρχισε να είναι ηγετική, όταν στις 18 Ιουνίου του 1940, ανέλαβε από το Λονδίνο, την ηγεσία των Ελευθέρων Γάλλων στον αγώνα τους εναντίων των Γερμανών. Μεταπολεμικά, ο Ντε Γκωλ, κυριάρχησε στη γαλλική πολιτική ζωή, ήταν μια ηγετική φυσιογνωμία της Ευρώπης η οποία εργάσθηκε για το μεγαλείο της Γαλλίας, όπως αυτός το αντιλαμβανόταν, και μάλιστα δημιούργησε προβλήματα στη Δύση καθώς αμφισβητούσε την απόλυτη επικυριαρχία των Αμερικανών στην Ευρώπη.
Στις 4 Απριλίου του 1969, ο καρδιοχειρουργός, Δρ. Κούλεϊ, επιτυγχάνει την πρώτη στην ιστορία τοποθέτηση τεχνητής καρδιάς σε άνθρωπο, στο Χιούστον του Τέξας.
Είναι μια σημαντική εξέλιξη στην ιστορία της Ιατρικής.
Στις 19 Απριλίου του 1999, το κτήριο του Ράϊχσταγκ στο Βερολίνο, λειτουργεί και πάλι ως έδρα του κοινοβουλίου της Γερμανίας. Αυτή τη φορά εγκαθίσταται η Ομοσπονδιακή Βουλή της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της ενοποιημένης πλέον από το 1989 Γερμανίας. Το Ράϊχσταγκ, είχε καταστραφεί κατά τη διάρκεια του πολέμου, η ενοποιημένη Γερμανία το αποκαθιστά και μάλιστα ο τρούλος του γίνεται από γυαλί, για να σηματοδοτεί τη διαφάνεια από την οποία έχει ανάγκη η δημοκρατική πολιτική ζωή. Είναι ένα σύμβολο την νέας δημοκρατικής Γερμανίας.
Πηγή: Εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Ιστορικές Αναδρομές: Μάιος 2009

Ο δημοσιογράφος της Καθημερινής, Μιχάλης Κατσίγερας παρουσιάζει τα σημαντικότερα ιστορικά γεγονότα του Μαΐου. Οι ιστορικές αναδρομές του Μιχ. Κατσίγερα παρουσιάζονται την πρώτη Δευτέρα κάθε μήνα.
Για το μήνα Μάϊο ο Μιχάλης Κατσίγερας είπε:
Στις 6 Μαΐου του 1919, ο πρωθυπουργός της Ελλάδος, Ελευθέριος Βενιζέλος, αποδέχεται τη πρόταση - εντολή του Συμβουλίου των Συμμάχων, του προέδρου ΗΠΑ, Ουίλσον, του πρωθυπουργού της Μ. Βρετανίας, Λόυδ Τζορτζ και του προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας, Κλεμανσώ, για την αποστολή ελληνικών στρατευμάτων στη δυτική Μικρά Ασία, κυρίως στα παράλια της Σμύρνης, με σκοπό την τήρηση της τάξεως.
Στις 15 Μαΐου του 1919, μετά από αυτή την εντολή, αποβιβάζεται ο Ελληνικός Στρατός, ο οποίος γίνεται δεκτός ενθουσιωδώς από τους εκεί Έλληνες. Είναι η αρχή όμως της τραγωδίας που θα κορυφωθεί με την καταστροφή της Σμύρνης το 1922. Λίγες ημέρες αργότερα, στις 19 Μαΐου του 1919, τα στρατεύματα του Κεμάλ αρχίζουν νέες εκκαθαριστικές επιχειρήσεις εναντίον των Ποντίων. Γι΄ αυτό και η 19η Μαΐου είναι ημέρα μνήμης του Ποντιακού Ολοκαυτώματος.
Στις 28 Μαΐου του 1979 στο Ζάππειο Μέγαρο, ο πρωθυπουργός της Ελλάδος, Κωνσταντίνος Καραμανλής, ο υπουργός Εξωτερικών, Γεώργιος Ράλλης και ο υπουργός αρμόδιος για θέματα της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας, Γεώργιος Κοντογιώργης, συνυπογράφουν τη συμφωνία ένταξης της Ελλάδος στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες, όπως ονομάζονταν τότε η πρώην ΕΟΚ, η οποία μετονομάστηκε σε ΕΕ.
Η υπογραφή ήταν πανηγυρική, παρουσία του προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας, Βαλερί Ζισκάρ ντ'Εστέν, του πρωθυπουργού της Ιταλίας, Τζούλιο Αντρεότι και άλλων ηγετών χωρών των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Ήταν μια μεγάλη ημέρα για την Ελλάδα και σε προσωπικό επίπεδο, για τον ίδιο τον Κωνσταντίνο Καραμανλή. Το 1961 είχε προηγηθεί η Συμφωνία Συνδέσεως η οποία είχε παγώσει κατά τη διάρκεια της Δικτατορίας. Η ένταξη της Ελλάδας στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες, όρισε πλέον τη μοίρα της χώρας για τις επόμενες δεκαετίες.
Στις 22 Μαΐου του 1939, υπογράφεται η συμφωνία του Ατσάλινου Συμφώνου μεταξύ του Ράιχ και του Βασιλείου της Ιταλίας στο Βερολίνο, από τον υπουργό Εξωτερικών του Ράιχ, Ιοακίμ φον Ρίμπεντροπ και από τον υπουργό Εξωτερικών του Βασιλείου της Ιταλίας, κόμη Γκαλεάτσο Τσιάνο. Είναι ουσιαστικά η εφαρμογή, σε στρατιωτικό επίπεδο, του άξονα μεταξύ του Ράιχ και της μουσολινικής Ιταλίας.
Στις 12 Μαΐου του 1949 οι Σοβιετικοί αίρουν τον αποκλεισμό του Δυτικού Βερολίνου το οποίο κατεχόταν από τους τρεις δυτικούς συμμάχους, τους Αμερικανούς, τους Βρετανούς και τους Γάλλους. Οι Σοβιετικοί είχαν αποκλείσει τη σιδηροδρομική και οδική πρόσβαση από τη Δυτική Γερμανία - μέσω της Ανατολικής Γερμανίας - προς το Δυτικό Βερολίνο. Έτσι η επικοινωνία και ο εφοδιασμός του συγκεκριμένου κομματιού της πρώην γερμανικής πρωτεύουσας γινόταν με αερογέφυρα που είχαν στήσει οι Αμερικανοί. Λίγες ημέρες αργότερα στις 25 Μαΐου του 1949, ιδρύθηκε η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, αυτή που λέγονταν Δυτική Γερμανία, το κατεχόμενο μέρος από τους τρεις Δυτικούς συμμάχους. Τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς ιδρύθηκε η Ανατολική Γερμανία, η Γερμανική Δημοκρατική Πολιτεία όπως ήταν η επίσημη ονομασία της, στην κατεχόμενη από τους Σοβιετικούς πλευρά. Τελικά το 1991, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, απορρόφησε την Γερμανική Δημοκρατική Πολιτεία.
Τέλος, ακόμη μια σημαντική επέτειος είναι η νίκη των Συντηρητικών στις εκλογές της 3ης Μαΐου του 1979 στη Μ. Βρετανία, από την οποία ανεδείχθη πρωθυπουργός της χώρας η Σιδηρά Κυρία, Μάργκαρετ Θάτσερ. Η Θάτσερ, άσκησε μια σκληρή νεοφιλελεύθερη πολιτική η οποία ενδυνάμωσε από τη μία την οικονομία της χώρας, ευνόησε τα μεσαία στρώματα, αλλά σταδιακά δημιούργησε νέες κοινωνικές εντάσεις και διαφοροποιήσεις. Εντούτοις, η Θάτσερ έχοντας κερδίσει και τον πόλεμο με την Αργεντινή για της νήσους Φώκλαντ ή Μαλβίνες όπως αλλιώς ονομάζονται, παρέμεινε στην εξουσία για 11 συνεχόμενα χρόνια.
Πηγή: Εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Μεγαλύτερος Έλληνας όλων των εποχών

Μεγαλύτερος όλων, ο M. Αλέξανδρος Ο Μέγας Αλέξανδρος αναδείχθηκε ο σπουδαιότερος Έλληνας όλων των εποχών βάσει της ψηφοφορίας του «ΣΚΑΪ» που διήρκεσε περισσότερο από έναν χρόνο συγκεντρώνοντας 127.011 ψήφους.

Ο μεγάλος στρατηλάτης αγκαλιάστηκε από το κοινό για το ιστορικό μεγαλείο του. Είναι ένας ήρωας που έζησε πριν από 23 αιώνες και πολλοί λαοί τον διεκδικούν μέχρι σήμερα σαν δικό τους.
Ο Αριστοτέλης τον δίδαξε επί τρία χρόνια κι από τότε ο νεαρός κοιμόταν με την Ιλιάδα προσκέφαλο. Στα είκοσί του χρόνια ανέβηκε στο θρόνο της Μακεδονίας και ξεκίνησε την εκστρατεία του κατά των Περσών που θα τον έφερνε στα βάθη της Ασίας. Πέθανε στις 13 Ιουνίου του 323 π.Χ., ετών 33, από πυρετό που δεν έλεγε να υποχωρήσει, πιθανόν από ελονοσία.
«Πρόκειται για ένα σύμβολο τεραστίων διαστάσεων με τον διέπει η ευγενική, τρυφερή φυσιογνωμία του ελληνικού πνεύματος που τη ζηλεύουν μέχρι σήμερα. Προσωπικά θεωρώ ότι ο Μέγας Αλέξανδρος είναι ο μεγάλος πυλώνας του ελληνικού αισθήματος και της βάσης του Ελληνικού πολιτισμού», δήλωσε ο σκηνοθέτης Γιάννης Σμαραγδής όταν παρουσίασε την εκπομπή για το Μέγα Αλέξανδρο.
Η ψηφοφορία κορυφώθηκε με μια συζήτηση που είχε τη μορφή debate, και μέχρι και την τελευταία στιγμή, δεν έλειψαν οι ανατροπές.
Οι 10 παρουσιαστές των τηλεοπτικών αφιερωμάτων, Γιάννης Σμαραγδής, Στέφανος Μάνος, Βασίλης Καρασμάνης, Πέμη Ζούνη, Τάσος Τέλλογλου, Πέτρος Τατσόπουλος, Θάνος Βερέμης, Σία Κοσιώνη, Γρηγόρης Πατρικαρέας και Μαρία Χούκλη, επιχειρηματολόγησαν με γνώσεις και σοβαρότητα και υπερασπίστηκαν με πάθος τους Μεγάλους Έλληνες που εκπροσώπησαν.
Μαζί τους, 250 υποστηρικτές από τον χώρο της τέχνης, των επιστημών, της πολιτικής και της τηλεόρασης, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, επηρέασαν με τις σκέψεις τους την ψήφο του κοινού και βοήθησαν στην ανάδειξη του μεγαλύτερου Έλληνα όλων των εποχών.
Από την ημέρα που ξεκίνησε η ψηφοφορία καταμετρήθηκαν περίπου 700.000 ψήφοι. Μόνο κατά τη διάρκεια του τελικού της Δευτέρας οι ψήφοι ανήλθαν σε 81.742.
Ο Μέγας Αλέξανδρος έλαβε 127.011 ψήφους, ο Γεώργιος Παπανικολάου 103.661 ψήφους και ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης 84.007 ψήφους.
Τέταρτος με 63.934 ψήφους ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, πέμπτος ο Σωκράτης με 63.423 ψήφου, έκτος ο Αριστοτέλης με 59.500, έβδομος ο Ελευθέριος Βενιζέλος με 55.730 ψήφους, όγδοος ο Ιωάννης Καποδίστριας με 51.493, ένατος ο Πλάτωνας με 45.569 και δέκατος ο Περικλής με 36.030 ψήφους.
Πηγή: Εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Βυζαντινά χρόνια: Βρήκαν πολυτελή έπαυλη 1400 ετών

Μια πολυτελή παραθαλάσσια έπαυλη του 6ου μ.Χ. αιώνα φέρνει στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη στη Νέα Αγχίαλο Μαγνησίας. Το πολυτελούς κατασκευής οικοδόμημα περιλαμβάνει ένα εντυπωσιακό ψηφιδωτό δάπεδο, το οποίο δεν έχει ακόμη καθαριστεί στο σύνολό του, αλλά και πλήθος γλυπτών στα δωμάτια και στους εξωτερικούς χώρους. Οπως όλα δείχνουν αναπτύσσονταν γύρω από μια κιονοστήρικτη αυλή, στρωμένη με μαρμάρινες πλάκες, ενώ μέχρι στιγμής έχουν βρεθεί πεσμένα επτά τμήματα από κορμούς αρράβδωτων κιόνων, τρία ιωνικά κιονόκρανα και επτά επιθήματα με σχηματοποιημένα φύλλα του φυτού άκανθα.
Μιλώντας στο «Εθνος» η προϊσταμένη της 7ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, Ασπασία Ντίνα, σημείωσε ότι πρόκειται για μια παραθαλάσσια έπαυλη, πολυτελούς κατασκευής, με ενδιαφέρουσα τεχνική και διάκοσμο, ενώ βρέθηκε μεγάλος αριθμός χάλκινων νομισμάτων, τα περισσότερα από τα οποία είναι του Ιουστινιανού Νομισματοκοπείου Θεσσαλονίκης.
Στην πρόσοψη υπήρχαν τρεις χώροι που επικοινωνούσαν μεταξύ τους με θυραία ανοίγματα, ενώ τα δάπεδα ήταν στρωμένα με μαρμάρινες πλάκες.
Σημειώνεται ότι σε μικρή απόσταση από την έπαυλη ανακαλύφθηκε νεκροταφείο με κεραμοσκεπείς και πλακοσκεπείς τάφους, καθώς και πολλά κτερίσματα: χάλκινες πόρπες, βραχιόλια, χάντρες, ενώτια, θραύσματα λύχνων, οινοχόων, αμφορέων και όστρακα.
Οι ανασκαφές στην περιοχή συνεχίζονται και φέρνουν στο φως κομμάτι-κομμάτι την επισκοπική πόλη των Φθιωτιδών Θηβών, στα ερείπια της οποίας οικοδομήθηκε η Νέα Αγχίαλος.
Πηγή: Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ

Προϊστορικά χρόνια: Οψιανοί της Μήλου στα Άγραφα

Ευρήματα από την ευρύτερη περιοχή της Λίμνης Πλαστήρα αποδεικνύουν το πόσο μακριά έφταναν οι ανταλλαγές των κατοίκων κατά την προϊστορική περίοδο
Μέχρι τα Αγραφα, σε υψόμετρο 800 μέτρων, έφτασε ο άνθρωπος της Παλαιολιθικής Εποχής, αποδεικνύοντας ότι οι αποστάσεις δεν ήταν αποτρεπτικές για τους κυνηγούς 50.000 χρόνια πριν. Μια εντυπωσιακή, αμφιπρόσωπη φυλλόσχημη αιχμή από πυριτόλιθο, μήκους 17 εκατοστών, που σκότωνε ζώα, καθώς και άλλα λίθινα εργαλεία που βρέθηκαν στις όχθες της λίμνης Πλαστήρα της Καρδίτσας, προσδιορίζονται στη Μέση Παλαιολιθική Εποχή και αποτελούν τα πρώτα δείγματα ανθρώπινης δραστηριότητας στην περιοχή.
Οι έρευνες από τη ΛΔ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων ανέδειξαν τμήματα εγκαταστάσεων στην ευρύτερη περιοχή της λίμνης Πλαστήρα που καλύπτουν τόσο την Παλαιολιθική, όσο και τη Νεολιθική Εποχή.
Λεπτομέρεια της επιφάνειας που ανασκάπτεται με πηλούς και καύσεις



Ζωόμορφη κεφαλή ως απόφυση αγγείου

«Η εικόνα της ανθρώπινης δραστηριότητας κατά την προϊστορική εποχή ξεκινά από την Παλαιολιθική περίοδο και συνεχίζεται στη Νεολιθική. Για την τελευταία γνωρίζαμε ότι άκμασε στον Θεσσαλικό κάμπο, αλλά δεν φανταζόμασταν ότι μπορεί να έφτανε τόσο ψηλά στα Αγραφα», είπε στο «Εθνος» ο προϊστάμενος της ΛΔ ΕΠΚΑ, Λεωνίδας Χατζηαγγελάκης, ο οποίος έκανε τη σχετική ανακοίνωση στο πρόσφατο συνέδριο για το αρχαιολογικό έργο στη Θεσσαλία και τη Στερεά Ελλάδα από κοινού με τους αρχαιολόγους-συνεργάτες του Ορέστη Αποστολίκα και Νίνα Κυπαρίσση.
Τίποτε ωστόσο δεν είναι τυχαίο για τους αρχαιολόγους. Ο Αχελώος και οι παραπόταμοί του έκαναν εύφορο το έδαφος για την ανάπτυξη της γεωργίας και της κτηνοτροφίας στην Αρχαιότερη (6200 π.Χ. - 5800 π.Χ.) και Μέση (5800 π.Χ. - 5300 π.Χ.) Νεολιθική Εποχή.
Κοντά στον οικισμό Νεοχωρίου του Δήμου Νεβρόπολης βρέθηκαν τμήματα εγκατάστασης της Νεολιθικής Περιόδου με πληθώρα πλιθίων, τμήματα δηλαδή στεγνών πηλών με αποτυπώματα από καλάμια και δοκάρια που χρησιμοποιήθηκαν για την επάλειψη των τοίχων και για την οροφή των οικιών-καλυβών. Σε όλη την έκταση εντοπίστηκε χειροποίητη, μονόχρωμη κεραμική και λίθινα πελεκημένα και απολεπισμένα εργαλεία, καθώς και μυλόπετρες από ψαμμίτη λίθο, ενώ η ύπαρξη εργαλείων από οψιανό της Μήλου δείχνει το πόσο μακριά έφταναν οι εμπορικές σχέσεις και ανταλλαγές των κατοίκων.
Τα απανθρακωμένα ξύλα που δόθηκαν για ραδιοχρονολόγηση φαίνεται πως ανήκουν σε βελανιδιές, καθώς παλιότερα είχαν εντοπιστεί στην περιοχή απανθρακωμένοι καρποί βελανιδιάς και κέρατα ελαφιών.
Από τα υπόλοιπα κινητά ευρήματα της Νεολιθικής Περιόδου ξεχωρίζουν ένα άτεχνο, αλλά εντυπωσιακό πήλινο, γυναικείο ειδώλιο με κυλινδρικό κορμό και κωνικό μάζεμα μαλλιών στο πίσω μέρος της κεφαλής, μια ζωόμορφη κεφαλή ως απόφυση αγγείου, αλλά και θραύσματα άλλων ειδωλίων.
Συμπερασματικά ο Θεσσαλικός κάμπος, αλλά και η γύρω ορεινή περιοχή, έχουν δείγματα ακμής από την προϊστορία, όπου υπήρχαν θηράματα για τον άνθρωπο-κυνηγό, μέχρι την ιστορία για τον άνθρωπο-κτηνοτρόφο.
Το πλούσιο έδαφος και η άγρια φύση ενθάρρυναν τους ανθρώπους να κατοικήσουν στις ορεινές περιοχές κι οι αποστάσεις εκμηδενίζονταν σε έναν κόσμο όπου οι εμπορικές συναλλαγές περιορίζονταν αποκλειστικά και μόνο στα υλικά αγαθά.
Σύμφωνα με τα όσα ανέφεραν κατά το συνέδριο οι ομιλητές, ο διαχρονικός χαρακτήρας της χρήσης του οροπεδίου γεννά ποικίλα και σημαντικά ερωτήματα ως προς τη φύση των μετακινήσεων των προϊστορικών πληθυσμών, την εποχικότητα της θέσης, την επίγνωση του άμεσου, αλλά και του ευρύτερου περιβάλλοντος από τον προϊστορικό άνθρωπο, καθώς και τη δυνατότητα προγραμματισμού κατά τη Μέση Παλαιολιθική Περίοδο.

Πηγή: Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ

"Βουτιά" στην αρχαιότητα

Με στρατιωτικό εξοπλισμό θα ερευνηθούν λείψανα πόλης 4.800 ετών στο Παυλοπέτρι Λακωνίας
Μια πρωτοποριακή, ως προς τη χρήση υψηλής τεχνολογίας, υποβρύχια ανασκαφική έρευνα υπόσχεται το βρετανικό πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ, στο Παυλοπέτρι της Λακωνίας.
Χρησιμοποιώντας ό,τι πιο σύγχρονο υπάρχει στις νέες τεχνολογίες, ο καθηγητής Τζον Χέντερσον επισημαίνει ότι τα όργανα και ο τρόπος που θα εργασθούν στον βυθό της θάλασσας θα φέρουν την επανάσταση στην υποβρύχια αρχαιολογική έρευνα.
Η αρχαία πόλη στο Παυλοπέτρι της Λακωνίας, η αρχαιότερη βυθισμένη πόλη στον κόσμο κατά τους ανασκαφείς της, απλώνεται στη σημερινή παραλία αλλά και στον βυθό της θάλασσας πλάι στην ακτή, σε βάθος που κυμαίνεται γύρω στα τρία-τέσσερα μέτρα.
Τα λείψανα της αρχαίας πόλης, κτίρια, αυλές, δρόμοι, τάφοι χρονολογούνται τουλάχιστον στην Πρωτοελλαδική εποχή (γύρω στο 2800 π.Χ.), ενώ κάποιοι θαλαμωτοί και κιβωτόσχημοι τάφοι στα μυκηναϊκά χρόνια (1680 - 1180 π.Χ.), στα ηρωικά χρόνια του Ελληνισμού.
Η πρωτοελλαδική πόλη στη θάλασσα στο Παυλοπέτρι είχε εντοπισθεί και ερευνηθεί εν μέρει το 1967 από τον καθηγητή Νίκολας Φλέμινγκ, ο οποίος θα μετάσχει και στην τωρινή έρευνα. Το 1968 είχε αποτυπωθεί ο αρχαιολογικός χώρος και επί περίπου 40 χρόνια κανείς αρχαιολόγος δεν τον προσέγγισε ερευνητικά.
Αλλά δεν μπορεί να πει κανείς το ίδιο για τις άγκυρες των σκαφών, τους λουόμενους της διπλανής παραλίας, τους εραστές του υποβρύχιου τουρισμού κτλ.
Το Παυλοπέτρι είναι, κατά τον κ. Χέντερσον (σε δηλώσεις του στη «Σάιενς Ντέιλι») «σπάνιας διεθνούς αρχαιολογικής σημασίας».
Και περιμένει η έρευνά του να φωτίσει τη ζωή ενός μυκηναϊκού λιμανιού, την ιστορία του και την εξέλιξή του σε τομείς όπως το εμπόριο και η οικονομία, η διάρθρωση της κοινωνίας του, αλλά και η γεωμορφολογία του και το γιατί το μεγαλύτερο μέρος του βυθίστηκε στη θάλασσα.
Στην έρευνά του, που την κάνει σε συνεργασία με τον κ. Ηλία Σπονδύλη, της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων του υπουργείου Πολιτισμού, ο καθηγητής Χέντερσον, ιδρυτής του Ερευνητικού Κέντρου Υποβρύχιας Αρχαιολογίας στο πανεπιστήμιό του, έχει φέρει εξοπλισμό που είχε αρχικά σχεδιασθεί για στρατιωτικούς σκοπούς αλλά και για τον εντοπισμό και την εξόρυξη κοιτασμάτων πετρελαίου. Το αποτέλεσμα θα είναι τρισδιάστατες ψηφιακές απεικονίσεις των υποβρύχιων κατασκευών με ακρίβεια χιλιοστομέτρου.

Σπάνιο ναυάγιο στη Σαλαμίνα, πλίθοι στον βυθό του Αργοσαρωνικού

Σε τέσσερις θαλάσσιους βυθούς και τα ναυάγιά τους επικεντρώνεται η έρευνα του Ινστιτούτου Εναλίων Αρχαιολογικών Ερευνών, του μοναδικού μη κρατικού φορέα ενάλιων ερευνών στη χώρα.
Ενα σπάνιο ναυάγιο εμπορικού πλοίου της κλασικής εποχής κρυβόταν στον βυθό της Σαλαμίνας. Τα 62 θραύσματα από κεραμίδια, αγγεία, αμφορείς και κύλικες, που έχουν βρεθεί έως τώρα ανάμεσα στο νησάκι μεγάλη Λαγούσα και στη βραχονησίδα Γάιδαρος, κάνουν τον πρόεδρο του ΙΕΝΑΕ, καθηγητή κ. Γιάννο Λώλο να συμπεραίνει πως επρόκειτο για εμπορικό πλοίο από την οινο-παραγωγό Χίο του 5ου π.Χ. αιώνα.
Ενα δεύτερο ναυάγιο στη Σαλαμίνα, εάν ταυτοποιηθεί, μπορεί να συνδεθεί με τη μυκηναϊκή ακρόπολη στα Κανάκια της Σαλαμίνας.
Στο Υστεροελλαδικό ΙΙΙ (τέλος 13ου αιώνα π.Χ.) ναυάγιο στο νησάκι Μόδι στον Αργοσαρωνικό την έρευνα του Ινστιτούτου κάνει ο κ. Χρήστος Αγουρίδης. Βρέθηκαν αντικείμενα από το φορτίο του πλοίου, κυρίως πλίθοι για τη μεταφορά υγρών αλλά και λεπτή, γραπτή κεραμική.
Οι υποβρύχιες έρευνες του ΙΕΝΑΕ επεκτάθηκαν, επίσης, στον νότιο Ευβοϊκό με τον κ. Γ. Κουτσουφλάκη και στον Παγασητικό με τον κ. Ηλία Σπονδύλη.
Πηγή: Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ