Τετάρτη 12 Ιανουαρίου 2011

Ναυάγιο γεμάτο αμφορείς

Ναυάγιο γεμάτο αμφορείς

Το ξύλο είναι οργανικό υλικό και δεν διατηρείται επ’ άπειρον. Πολλά έχουμε ακούσει για τα αρχαία σκαριά, τα εμπορικά πλοία, ακόμα και τις τριήρεις της αθηναϊκής δημοκρατίας, αλλά ψήγματα μόνο έχουμε δει. Η παραμονή των καραβιών στη θάλασσα επί αιώνες μετά τη βύθισή τους καθιστά αδύνατη την έρευνα, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων. Μια από αυτές τις εξαιρέσεις έτυχε κατά την προκαταρκτική ανασκαφική έρευνα σε ναυάγιο ύστερων ελληνιστικών χρόνων στη νήσο Στύρα, Ν. Ευβοίας.Η έρευνα, που έγινε το περασμένο καλοκαίρι, αποκάλυψε, ανάμεσα σε άλλα, λείψανα του ξύλινου σκαριού (νομείς και πέτσωμα) σε καλή κατάσταση, μέσα στις αποθέσεις της άμμου.Το ναυάγιο αυτό εντοπίστηκε κατά το έτος 2007 σε βάθος -40 έως -45 μ. Κατάφορτο από εμπορικούς αμφορείς, που χρονολογούνται στα τέλη του 2ου ή τις αρχές του 1ου αιώνα π.Χ., είχε αξιολογηθεί ως ιδιαίτερα ενδιαφέρον.Ανελκύστηκαν χαρακτηριστικοί αμφορείς τύπου Brindisi, αγγεία βρώσεως και πόσεως, λίθινη λεκάνη (νιπτήρας), μπρούντζινα και σιδερένια καρφιά, τμήματα της εξάρτισης του πλοίου και τμήματα κεράμων που πιθανότατα προέρχονται από στεγασμένη υπερκατασκευή της πρύμνης.

36 ερευνητές ασχολήθηκαν με το ναυάγιο και δεν αποκλείουν το πλοίο που μετέφερε και είδη πολυτελείας να κρύβει μυστικά
36 ερευνητές ασχολήθηκαν με το ναυάγιο και 
δεν αποκλείουν το πλοίο που μετέφερε 
και είδη πολυτελείας να κρύβει μυστικά
Ιδιαίτερης σημασίας θεωρούνται τα μικρά τμήματα χάλκινων αγαλμάτων φυσικού μεγέθους, καθώς και τα δύο πόδια ανακλίντρου που συλλέχθηκαν εν μέσω του φορτίου των αμφορέων. Η παρουσία τους φαίνεται να υποδηλώνει ότι, εκτός του κεραμικού φορτίου, στο πλοίο μεταφέρονταν και είδη πολυτελείας, ενδεχομένως και γλυπτά σε ακέραιη ή αποσπασματική κατάσταση. Αυτό σημαίνει πως στη συνέχεια μπορεί να υπάρξουν και άλλες εκπλήξεις.
Στην έρευνα συμμετείχαν συνολικά 36 καταδυόμενοι ερευνητές, επτά διαφορετικών ειδικοτήτων (αρχαιολόγοι, αρχιτέκτονες, τοπογράφοι, συντηρητές, φωτογράφοι, επαγγελματίες δύτες, φυσικοί).
Τη διεύθυνση είχε ο καταδυόμενος αρχαιολόγος της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων Γ. Κουτσουφλάκης, με αναπληρωτές διευθυντές τους καταδυόμενους αρχαιολόγους Χρ. Παπαδοπούλου και Η. Σπονδύλη. Η έρευνα προβλέπεται να συνεχιστεί και το 2011.
Αγγελική Κώττη, Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ

«Πατέρες» του ηλιακού ημερολογίου οι Μινωΐτες

Αποτύπωση ηλιακού ημερολογίου σε μινωικό σφραγιστικό εύρημα, κατασκευασμένο από δόντι ιπποποτάμου. «Οι 12 κοιλότητες που φέρει το σφράγισμα είναι συμβολισμοί σελήνης, είναι ο χρόνος, οι 12 μήνες» Ο Κρητικός ερευνητής εκφράζει τη βεβαιότητα ότι «διάβασε» ένα μέρος των ιερογλυφικών των Μινωιτών και φέρνει στο φως νέα δεδομένα για το πρώτο μινωικό ηλιακό ημερολόγιο της 3ης χιλιετίας π.Χ., το οποίο προηγήθηκε των Βαβυλωνίων 19 αιώνες.
Αποτύπωση ηλιακού ημερολογίου σε μινωικό σφραγιστικό εύρημα, κατασκευασμένο από δόντι ιπποποτάμου. «Οι 12 κοιλότητες που φέρει το σφράγισμα είναι συμβολισμοί σελήνης, είναι ο χρόνος, οι 12 μήνες»
Ο Κρητικός ερευνητής, ύστερα από πολύχρονη μελέτη και διασταύρωση στοιχείων, εκφράζει τη βεβαιότητα ότι «διάβασε» ένα μέρος των ιερογλυφικών των Μινωιτών και φέρνει στο φως νέα δεδομένα για το πρώτο μινωικό ηλιακό ημερολόγιο της 3ης χιλιετίας π.Χ.
Παράλληλα καταρρίπτει την πρώτη μέχρι σήμερα προσέγγιση που είχε γίνει το 538 π.Χ. από τον Βαβυλώνιο αστρονόμο Ναμπού ? Ριμανού, ότι οι Βαβυλώνιοι ήταν εκείνοι που είχαν ανακαλύψει το ηλιακό ημερολόγιο.
Η «πυξίδα» που οδήγησε στην αποκαλυπτική έρευνα του κ. Τσικριτζή ήταν ένα σπάνιο μινωικό σφραγιστικό εύρημα του 2200 π.Χ., το οποίο και αποτέλεσε, όπως λέει ο ίδιος, το?κλειδί της ανακάλυψης για το πρώτο μινωικό ηλιακό ημερολόγιο.
Η ανακάλυψη του Κρητικού ερευνητή καταγράφεται σε υπό έκδοση ερευνητικό βιβλίο, που αναφέρεται στην αστρονομία του κρητομυκηναϊκού πολιτισμού και αναμένεται να κυκλοφορήσει στις αρχές του 2011. Στο ίδιο βιβλίο πέρα από το ηλιακό ημερολόγιο γίνεται αναφορά στο σεληνιακό και το σεληνοηλιακό ημερολόγιο και στις ιδιαιτερότητές τους, όπως επίσης και στο μηνολόγιο-εορτολόγιο.
Το μινωικό σφραγιστικό εύρημα είναι, όπως αναφέρεται, κυλινδρικό και κατασκευασμένο από δόντι ιπποπόταμου. Ο αρχαιολόγος Σακελαράκης κατά την εύρεσή του πριν από 40 χρόνια στις Αρχάνες, στην ευρύτερη περιοχή της Κνωσού, το είχε περιγράψει «ως ένα ασυνήθιστο σφραγιστικό θέμα κοιλοτήτων».
Ομως από τη σύγχρονη έρευνα-μελέτη του ευρήματος ο Μηνάς Τσικριτζής υποστηρίζει ότι «οι 12 κοιλότητες που φέρει το σφράγισμα είναι συμβολισμοί σελήνης, είναι ο χρόνος, οι 12 μήνες».
Οπως ο ίδιος εξηγεί, στο σφράγισμα καταγράφονται οι ημέρες με χαραγμένες κάθετες γραμμές, ενώ στο κέντρο υπάρχει μια απεικόνιση που το σχήμα της θυμίζει με μια απλή ματιά αυτό της Κρήτης.
Αριθμητικές πράξεις«Το σφράγισμα αποτυπώνει το νησί των Μινωιτών στο κέντρο και το πλήθος των ημερών που περνά γύρω γύρω τους. Πιστεύουμε ότι οι αριθμητικές πράξεις επαληθεύουν το αποτέλεσμα των 365,3 ημερών και αποδεικνύει ότι οι Μινωίτες είχαν από την παλαιοανακτορική περίοδο ένα σύγχρονο ηλιακό ημερολόγιο το οποίο προηγήθηκε των Βαβυλωνίων 19 αιώνες» αναφέρει στο «Εθνος» ο κ. Τσικριτζής.
Μάλιστα παραθέτει μαθηματική πράξη με βάση τα σύμβολα της Σελήνης, του μήνες και τις παρεμβαλλόμενες ημέρες, επισημαίνοντας ότι «οι Μινωίτες παρατηρώντας το χειμερινό ηλιοστάσιο τη φάση της σελήνης και καταγράφοντας κάθε ημέρα που περνούσε, θα διαπίστωναν μετά από 365,3 ημέρες ότι ο ήλιος είχε την ίδια ακριβή θέση στην ανατολή του σταματώντας την πορεία μετατόπισής του στον ουρανό». Ο κ. Μ. Τσικριτζής, ένθερμος οπαδός του Πυθαγόρα και του Ευκλείδη, ερευνά συστηματικά τα τελευταία 20 χρόνια τον μινωικό πολιτισμό, ενώ έχει εκδώσει το βιβλίο «Ο Δίσκος της Φαιστού: οδηγός στην αποκρυπτογράφησή του».
Πριν από δύο χρόνια αποκάλυψε μια άγνωστη επιγραφή, η οποία, όπως είπε, φέρει κλασματικά σύμβολα της γραμμικής Α’ και θα αποτελέσει πιθανότατα τον «μπούσουλα» για τη λύση του μυστικού.
Η επιγραφή αποκαλύφθηκε σε έπαυλη πλησίον του αρχαίου ανακτόρου της Φαιστού και αποτελεί φαινόμενο στην παγκόσμια ιστορία των μαθηματικών.
Μανόλης Κοκολάκης, Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ

Πατητήρι 6.000 ετών στην Αρμενία

Η αρχαιότερη εγκατάσταση παραγωγής κρασιού ανακαλύφθηκε στην Αρμενία. Πατητήρι και δοχεία ζύμωσης, που χρονολογούνται 6.000 χρόνια πριν, βρέθηκαν σε σπηλιά στο νότιο Καύκασο.
Ο Gregory Areshian, ένας από τους επικεφαλής της ανασκαφής δήλωσε ότι αποτελεί το πιο παλιό παράδειγμα ολοκληρωμένης παραγωγής κρασιού.
Η εγκατάσταση ανακαλύφθηκε στα βουνά της νοτιοανατολικής Αρμενίας. Στην ίδια περιοχή είχε βρεθεί επίσης το αρχαιότερο γνωστό δερμάτινο παπούτσι, ετών 5.500.
Μέσα στη σπηλιά, η διεθνής ομάδα αρχαιολόγων βρήκε μια ρηχή λεκάνη, περίπου ενός μέτρου, που σύμφωνα με τους ερευνητές, χρησιμοποιούνταν ως πατητήρι.
Η ερευνητική ομάδα βρήκε επίσης σπόρους σταφυλιών, που είχαν πατηθεί και ανήκουν στον ίδιο τύπο σταφυλιών που χρησιμοποιούνται και σήμερα για την παραγωγή κρασιού.
Τα ευρήματα ανακοινώθηκαν από το National Geographic Society και δημοσιεύθηκαν στην ηλεκτρονική έκδοση του Journal of Archaeological Science.