Ιστορικές αναδρομές Σεπτεμβρίου 2009

Ο δημοσιογράφος της Καθημερινής, Μιχάλης Κατσίγερας παρουσιάζει τα σημαντικότερα ιστορικά γεγονότα του Σεπτεμβρίου. Οι ιστορικές αναδρομές του Μιχ. Κατσίγερα παρουσιάζονται την πρώτη Δευτέρα κάθε μήνα. Για το μήνα Σεπτέμβριο Μιχάλης Κατσίγερας είπε:

Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Η σημαντικότερη επέτειος για αυτό το μήνα Σεπτέμβριο, είναι η έναρξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου πριν από 70 χρόνια. Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος ξεκίνησε στις 3 Σεπτεμβρίου 1939, όταν η Βρετανία και η Γαλλία κήρυξαν τον πόλεμο εναντίον της Γερμανίας, μετά τη γερμανική εισβολή στην Πολωνία, η οποία είχε αρχίσει την 1η Σεπτεμβρίου. Οι αιτίες του πολέμου αυτού, ήταν οι ρυθμίσεις που είχε επιβάλλει στους ηττημένους του Ά Παγκοσμίου Πολέμου η Συνθήκη των Βερσαλλιών και οι προσπάθειες της Γερμανίας, της Ιαπωνίας και της Ιταλίας, να καταστούν μεγάλες δυνάμεις, κάτι βεβαίως που δεν το ήθελαν κυρίως η μεγάλη αποικιακή δύναμη τότε η Βρετανία και η Γαλλία. Η Βρετανία και η Γαλλία κήρυξαν τον πόλεμο εναντίον της Γερμανίας, γιατί διαπίστωσαν ότι η επιθετική πολιτική του Χίτλερ, συνεχιζόταν και δεν περιορίστηκε μόνο στην κατάληψη της Αυστρίας και της Τσεχοσλοβακίας. Η επίθεση κατά της Πολωνίας προκάλεσε τον πόλεμο, γιατί η Βρετανία και η Γαλλία είχαν εγγυηθεί την ακεραιότητα της Πολωνίας έναντι εισβολέως. Βεβαίως αυτό ήταν ένα πρόσχημα, δεν ήταν θέμα αρχής και αυτό γιατί μερικές εβδομάδες αργότερα η Σοβιετική Ένωση εισέβαλλε και αυτή στην Πολωνία κατακτώντας τις ανατολικές της περιοχές, αλλά ούτε η Βρετανία και πολύ περισσότερο η Γαλλία κήρυξαν τον πόλεμο στη Σοβιετική Ένωση. Ήταν ένα πρόσχημα όμως για να σταματήσει η επεκτατική πολιτική της Γερμανίας. Ο καταρχήν αυτός Ευρωπαϊκός πόλεμος, κατέστη Παγκόσμιος, αφού μετά την επίθεση της Γερμανίας εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης και την είσοδο των ΗΠΑ στον πόλεμο, μετά την επίθεση των Ιαπώνων στο Περλ Χάρμπορ, στις 6 Δεκεμβρίου του 1941, ενεπλάκησαν και οι δυο αυτές μεγάλες δυνάμεις στον πόλεμο αυτό. Τα πρώτα χρόνια και μέχρι το 1942, οι δυνάμεις του Άξονα, δηλαδή η Γερμανία, η Ιταλία και η Ιαπωνία σημείωναν επιτυχίες, κυρίως η Γερμανία. Η Ιταλία δεν μπόρεσε να σημειώσει επιτυχίες, καθώς ο Μουσολίνι "έσπασε τα μούτρα του" στα Ηπειρωτικά βουνά, αλλά και στην Αφρική. Από την άλλη πλευρά στον Ειρηνικό, η Ιαπωνία σημείωσε μεγάλες προόδους τα χρόνια εκείνα, αλλά από το 1942 και μετά τουλάχιστον για τη Γερμανία, η τροπή των πραγμάτων ήταν αρνητική. Η απόβαση των Αγγλοσαξόνων στη Βόρειο Αφρική, το Νοέμβριο του 1942 και η ήττα των Γερμανών στο Στάλιγκραντ, το Φεβρουάριο του 1943, σήμαναν την αρχή του τέλους της πολεμικής προσπάθειας του Χίτλερ. Το τέλος αυτό, ήρθε στις 8 Μαϊου του 1945 όταν κατεστραμμένη πλέον η Γερμανία και οι Γερμανοί, αλλά όχι οι γερμανικές επιχειρήσεις, συνθηκολόγησε άνευ όρων με τους Συμμάχους και τη Σοβιετική Ένωση. Η Ιταλία είχε βγει πιο νωρίς από τον πόλεμο, μετά την ανατροπή του Μουσολίνι στις 25 Ιουλίου του 1943. Λίγες εβδομάδες μετά, στις 8 Σεπτεμβρίου του 1943, ανακοινώθηκε η ανακωχή μεταξύ Συμμάχων και Ιταλίας, η οποία είχε ήδη υπογραφεί από τις 3 Σεπτεμβρίου. Από την πλευρά της Ιαπωνίας, ο πόλεμος συνεχίστηκε και έληξε στις 2 Σεπτεμβρίου του 1945, όταν συνθηκολόγησε και η Ιαπωνία μετά και την ρίψη των δύο ατομικών βομβών, τον Αύγουστο του 1945 στην Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι. Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν αιματηρότατος, καθώς έχει υπολογισθεί πως τα θύματα ανήλθαν στα 53 εκατομμύρια. Το μεγαλύτερο φόρο αίματος τον πλήρωσαν η Σοβιετική Ένωση και η Γερμανία και αναλογικά, σε σχέση με τον πληθυσμό δηλαδή, επίσης η Γιουγκοσλαβία και η Ελλάδα. Από τον πόλεμο αυτό βγήκε μεν ηττημένη η Γερμανία και η Ιαπωνία, αλλά οι δύο μεγάλες αποικιακές δυνάμεις, η Βρετανία και η Γαλλία, είδαν τις αποικιακές τους αυτοκρατορίες να αποσυντίθενται. Οι κατακτήσεις κυρίως των Ιαπώνων στην Ν.Α. Ασία, έδωσαν νέο αέρα στα κινήματα εθνικής απελευθέρωσης, αμέσως μετά τον πόλεμο, βάζοντας σε δυσκολία τους Βρετανούς, τους Γάλλους και τους Ολλανδούς στην Ινδονησία και κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '60 στην Αφρική. Έτσι λοιπόν ηττήθηκε μεν η Γερμανία και η Ιαπωνία, αλλά οι δυο αυτοκρατορικές δυνάμεις έπαψαν να είναι αυτοκρατορίες. Δύο νέες δυνάμεις αναδείχθηκαν από τον πόλεμο αυτό, οι ουσιαστικοί νικητές του πολέμου αυτού, οι ΗΠΑ που οι στρατιώτες τους για δεύτερη φορά μέσα στον 20ο αιώνα είχαν περάσει τον Ατλαντικό, για να βοηθήσουν τους δυτικούς συμμάχους και η Σοβιετική Ένωση. Η κυριαρχία των δύο υπερδυνάμεων πάνω στην Ευρώπη, για μεν τη Σοβιετική Ένωση κράτησε μέχρι το 1989, με την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού. Η αμερικανική υπερδύναμη παραμένει προς το παρόν η μοναδική υπερδύναμη στον κόσμο. Είπαμε προηγουμένως ότι τα θύματα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου έχουν υπολογισθεί στα 53 εκατομμύρια θα πρέπει όμως να σημειώσουμε, ότι στο πλαίσιο αυτού του πολέμου εντάσσεται, όχι βεβαίως ως αναγκαιότητα πολεμική, αλλά ως ένας παροξυσμός του αντισημιτικού πνεύματος στην Ευρώπη, ο αφανισμός εκατομμυρίων Εβραίων και όχι μόνο, κυρίως της ανατολικής Ευρώπης, στα γερμανικά στρατόπεδα συγκεντρώσεως. Άνθρωποι, άνδρες, γυναίκες και παιδιά τα οποία θανατώθηκαν, όχι γιατί έπραξαν κάτι ή αντιστάθηκαν, αλλά, γιατί γεννήθηκαν Εβραίοι και αυτό είναι το πρωτοφανές και το μεγάλο γεγονός, σε ότι αφορά την τύχη του ανθρώπου στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.